Tirade. Jaargang 47 - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

67
onder druk van Van Wijk (maar Klaaglied om Agnes vond ik prachtig), van Raymond
Brulez Het huis te Borgen, Emants' Een nagelaten bekentenis, de Haagse romans
van Couperus... ja, ik geef het toe, ik kwam ook niet veel verder dan mijn leraar en
ik denk nu toch wel dat hij veel lectuur heeft aangeleverd, vooruit, hier is zijn naam:
R. van der Meulen, bijgenaamd Pukkie. Maar Ter Braak en Du Perron liet ik aan me
voorbijgaan, niet romantisch genoeg, teveel van de wereld, net als Elsschot en Nescio:
te ironisch. Ach welnee, ik las Chantage op het leven (onbegrijpelijk) en De diamant
(prachtig) van Harry Mulisch en omdat het moest van mijn vriend Arent van den
Wall Bake, Paranoia en Moedwil en misverstand van Hermans maar, en zo zijn we
weer terug, diens wereld bereikte mij niet: te cynisch. U moet me geloven als ik zeg
dat ik al die boeken had gelezen en bij de verzamelde poëzie de betreffende deeltjes
Ontmoetingen met... intensief bestudeerd. De perioden waarin zo'n deeltje de poëzie
van Marsman had onderverdeeld staan nog met potlood genoteerd in mijn Verzameld
Werk, uit 1963. Mijn handtekening staat voorin. R. Robert Anker. Analoog aan A.
Roland Holst, voelu wel.
Literatuuronderwijs van voor de Mammoetwet.
Natuurlijk vond het grootste deel van de leerlingen literatuur saaie flauwekul, net
als nu, maar ze vonden wel dat het hoorde bij de cultuur waarvan ze deel gingen
uitmaken - ook net als nu. Men merke op dat genoemde Van Wijk voornamelijk
politiek en economisch geïnteresseerd was en graag (en pesterig) uitrekende wat een
gedichtenbundel wel niet per woord kostte. Een paar jaar geleden deed een jongen
uit 6 VWO met zoveel verve examen over zijn boekenlijst dat mijn collega die het
examen afnam al dacht aan een acht of een acht en een half. Aan het eind vroeg ze
hem nog even of hij lezen leuk vond. Nee, antwoordde de jongen, hij vond er geen
bal aan. Het werd een acht.
Het zal in 1972 geweest zijn dat ik voor de eerste keer les gaf aan de vierde klas van
een nieuw schooltype, de (eigenlijk ‘het’) HAVO. De leerlingen leken weinig te
verschillen van hoe ik mijzelf en mijn kornuiten herinnerde en ter vergelijking was
er ook nog een bezemklasje met de laatste HBS'ers. Toch bleek al snel dat de HAVO
een geheel nieuw segment van de schoolgaande jeugd had aangesneden - en dat was
ook de bedoeling. Om het meteen maar te stellen in de negatieve termen die in
toenemende mate, en helaas niet geheel ten onrechte, het beeld hebben bepaald van
‘het probleem-HAVO’: ondanks het optimisme over een nieuw type onderwijs met
een eigen identiteit
Tirade. Jaargang 47