Tirade. Jaargang 47 - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

223
Voor Vinken en consorten zat er nu niet veel anders op dan ‘gelaten afwachten’. 13
Al wilde de inmiddels volop in het gesteggel betrokken Rob Nieuwenhuys de
tijdschriftplannen het liefst meteen maar weer afblazen: ‘Denk niet dat Nord van
plan is ons als redactie te beschouwen, hoogstens als een adviserend lichaam dat hij
pour besoin de la cause een paar maal raadpleegt. (...) Hij heeft op een bepaalde wijze
recht op de rol van hoofdfiguur en alleen-beslisser. Wat heb ik er eigenlijk voor
gedaan? Niets, en dan zou ik toch een vinger in de pap opeisen? Ik schaam mij
eigenlijk voor die rol.’ 14
Ja, het wordt hoog tijd om even kort uit te leggen hoe de oudere Rob Nieuwenhuys
in contact kwam met de ex-Parasollers. Dat moet gegaan zijn via Jan Eijkelboom.
Nieuwenhuijs had in Indonesië Oriëntatie geredigeerd, een blad ter bevordering van
de Nederlands-Indische culturele uitwisseling. Daarin zou aanvankelijk Jan
Eijkelbooms debuutverhaal De terugtocht verschijnen. Maar de onlusten in Indonesië
hadden niet alleen roet in het eten gegooid voor Eijkelbooms proza-debuut, zelf had
Nieuwenhuys in 1952 halsoverkop uit Indonesië moeten vertrekken. Terug in
Nederland werd hij ondermeer medewerker van Libertinage, dat tot 1953 door Van
Oorschot werd uitgebracht. Echter van de laatste Libertinage-jaargang had de uitgever
knorrig zijn vingers af getrokken. ‘Libertinage dat waren een beetje uitgeteerde lieden
geworden, die wilden veel, maar schreven niets. Elk nummer nieuw gezeur. Ik ben
ermee gestopt,’ verklaarde hij achteraf. 15
Toch, na de definitieve ondergang van dit blad ondernam de uitgever enkele
serieuze reanimatie-pogingen. Blijkbaar niet vies van dubbelspel wist hij hiervoor
verschillende personen aan het werk te zetten. Zo mocht Max Nord, de later verguisde
Parool-criticus en oud-medewerker van Libertinage, proberen het blad weer nieuw
leven in te blazen. Nord ging op zoek naar potentiële redacteuren en vond Adriaan
Morriën en Pierre Dubois bereid. Van Oorschot zelf zag daar graag nog zijn vriend
Jacques de Kadt aan toegevoegd. Die moest met zijn anti-communistische houwdegen
flink tekeergaan tegen de fellow-travellers bij De Groene Amsterdammer en de
Nieuwe Stem.
Ongeveer tegelijkertijd werd Rob Nieuwenhuys door Van Oorschot voor hetzelfde
karretje gespannen. Nieuwenhuys had Oriëntatie altijd bekwaam geleid, dus waarom
eventueel ook niet een heropgericht Libertinage? Dit nu kwam Jan Eijkelboom
toevallig ter ore toen hij in 1954 Rob Nieuwenhuys na lange tijd weer eens toevallig
ontmoette in de Haagse Bodega. 16 Eijkelboom vertelde bij die gelegenheid natuurlijk
meteen dat hij een aantal ambitieuze kameraden had, die stonden te trappelen om
mee te doen. Tja,
Tirade. Jaargang 47