Tirade. Jaargang 47 - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

124
Maar nooit wil iemand zijn vrouw of boezemvriend zijn. En nog nooit heeft iemand
hardop de wens uitgesproken met Taats zelf te willen ruilen. Hooguit wil een
excentriekeling een lichaamsdeel van hem zijn, uiteraard alleen maar tijdelijk, op
proef.
Spraakles.
Op een beslissend moment in zijn jeugd las Taats een vreselijke zin over een jongeman
die op dat moment erg op hem leek: Clemens praatte honderduit en wat hij zei raakte
kant noch wal. Waarschijnlijk stond er iets anders, iets minder angstaanjagends,
bijvoorbeeld: De jongen zei dingen die niet allemaal even doordacht waren en hij
zei heel veel van die dingen. Niet dat die zin zijn leven veranderde, hij praatte veel,
zeker toen hij zich het zwijgen had afgeleerd - je mond houden was veel vermoeiender
dan praten - en hij zei heel veel dingen die hij op de keper beschouwd niet altijd
helemaal kon verantwoorden; daar zijn gesprekken ook niet voor, wist hij toen al,
maar als hij zichzelf hoorde praten, en voortaan was er altijd een oor dat speciaal
toehoorde, een spion, een afluisterapparaat, een verklikker, dan hoorde hij zelf hoe
slordig hij sprak, wat voor onzin hij uitkraamde, hoe loos zijn boude beweringen
waren, hoe doorzichtig zijn grootspraak, hoe onstuitbaar zijn getetter en hoe slecht
hij zelf luisterde. Niettemin kakelde hij er lustig op los, want met praten was het als
met zwemmen: eenmaal in het water kun je niet anders. Ze zouden je moeten
waarschuwen, zei Taats, wanneer voor jou het kritieke stadium is aangebroken, in
welke periode zo'n zin je voor de rest van je leven kan maken en breken. Toen hij
het zo kon formuleren, had hij inmiddels al ontdekt dat hardop praten een probaat
verdovend middel kon zijn. De eerste keer was toen hij over een injectie heen praatte;
daarna leerde hij in de pijnbestrijding alle foefjes kennen van zichzelf overstemmen,
grootspraak en desnoods janken voordat je geslagen wordt.
Redresseren.
Aan de eigenaardige manier waarop hij trappelt van ongeduld zou men iets kunnen
merken, maar meestal worden mensen die zijn ongeduld in de hand werken te zeer
door zijn haast geprikkeld om zulke nuances op te merken - als het geen haast van
hem is, is het de traagheid van hen; als ze sneller van geest waren, hadden ze heus
wel aandacht voor details. Traagheid is een verkeerde, op het verkeerde moment
vergrotende lens. Zijn lachje verraadt hem voor fijnoren, zoals voor fijnogen zijn
verwilderde blik zodra iemand hem in volle lengte en met gespreide armen de
doorgang belet. Wie hem met iets opzadelt, kan een hengst krijgen, enzovoort, alle-
Tirade. Jaargang 47