Tirade. Jaargang 47 - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

29
verenigd.’ Deze gebochelde heeft zich omringd door ‘zijn zelfgemaakte familie’, die
der ‘bespraakte dieren’, de beren en andere knuffels uit de kinderliteratuur (zoals
‘Wiggie-de-Pooh van Alan Miller’). Eén bezwaar heeft hij tegen de literatuur van
het bespraakte dier: dat de dieren er klakkeloos de taal der mensen overnemen. Dat
zou anders moeten zijn, zegt hij: ‘De literatuur van het bespraakte dier zou pas recht
van bestaan mogen hebben als de schrijver voor zijn personages een nieuwe
uitdrukkingsvorm bedacht, een primitieve gesproken taal, bevrijd van de ballast van
vervoeging en verbuiging, ontdaan van overbodige versieringen als het bijvoeglijk
naamwoord, steunend op een articulatie met volle mond, om de dubbele functie (van
spreken en bijten) te accentueren.’ Zo, in deze nieuwe uitdrukkingsvorm, spreekt
ook Adam: als een hond, in korte, grommende zinnen, ‘in verbale symmetrie met
zijn benen, waarvan het ene overigens nog korter is dan het andere.’
In 1973 zei Van Maanen in een interview: ‘Je kunt geen boek vol schrijven met
tekens voor blaffen, piepen en kakelen zonder onverstaanbaar te worden. Als dat wel
kon zou alles bereikt zijn.’ Luister terwijl je leest en huiver. Hoe gevangen zitten
zijn personages, hoe verlossend én angstaanjagend klinkt dan het geblaf, gegrom en
gejank: tekenen van de andere kant van de grens.
Tirade. Jaargang 47