Tirade. Jaargang 47 - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

232
kan de redactie rekenen op de vaste medewerking van de schilders Hans van Norden,
Nico Wijnberg en Metten Koornstra.’ Het ging hier om een drietal zich toch tamelijk
miskend voelende realisten die Van Oorschot aan zijn ruimhartige boezem had
gedrukt nadat ze waren verdrongen door het kabaal van de abstracten bij Reflex en
Cobra. Het bloed van Karel Appel en zijn kornuiten konden ze wel zuipen en dat
wilden ze graag - gestimuleerd door Van Oorschot - tot uiting brengen in Tirade.
Nu was het enthousiasme voor de experimentele kunst ook bij de
Tirade-redacteuren niet erg groot te noemen. Maar de waardering fluctueerde. Aan
de ene kant had je Vinken en Emmens die met hun klassieke achtergrond Cobra en
de Vijftigers verfoeiden, waardoor Tirade van meet af aan een anti-experimentele
tendens kreeg. Maar anderzijds was daar Jan Eijkelboom die niet zo eenkennig was
en bijvoorbeeld bewondering kon opbrengen voor dichter/schilder Lucebert 41 . Hij
ergerde zich dan ook enorm aan ‘de schilders’, met name aan Nicolaas Wijnberg:
‘De botte manier waarop hij reageerde op de experimentele schilderkunst. Hij wilde
Karel Appel aanvallen met slecht getekende prenten die barstten van de rancune.’ 42
Zeker, de Tirade-redactie wilde de experimentele (dicht)kunst kritisch blijven
volgen. Maar het was absoluut niet de bedoeling dat Wijnberg, Van Norden en
Koornstra daar een hoofdrol in gingen spelen. Die hadden zich sowieso niet te
bemoeien met het redactiebeleid, vonden de toekomstige redacteuren. Tot kort voordat
het eerste nummer van Tirade ter perse ging, weigerden de redacteuren de schilders
zelfs maar enig inzicht te verschaffen in de eventuele koers van het blad. Om met
een briefcitaat de wrevelige verhouding maar eens kort en bondig te kenschetsen:
‘Dit soort mensen is even gevaarlijk als ze joviaal zijn,’ schreef Vinken op 20 augustus
1956 aan Rob Nieuwenhuys over Wijnberg, Koornstra en Van Norden. Een paar
dagen eerder had Vinken een brief van Hans van Norden moeten beantwoorden en
dat was hem blijkbaar slecht bevallen. Van Norden eiste tekst en uitleg over de
drijfveren van de redactie. Namens de andere schilders sprak hij zijn vrees uit voor
een te literair en elitair blad: ‘Wij hebben een belangstelling voor literatuur, maar
ook voor muziek en theater, ook wel voor mode, ontucht, gangsters en culinaire
wetenschap. Het meest dienen wij echter de Kunst (...). Het tijdschrift moet een
algemeen politiek-culturele strekking hebben. Lou de Palingboer, Sartre, Suez en
Shakespeare moeten kunnen samengaan, gelijkberechtigd. (...) We moeten ons niet
richten tot een bepaalde kaste, waarom zou een intelligente, laten we zeggen,
gemeentebeambte niet (...) tot ons publiek horen?’ 43
Tirade. Jaargang 47