Tirade. Jaargang 47 - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

219
zijn studententijd redacteur was: ‘Wij hadden in die dagen wel wat anders aan ons
hoofd dan Tirade zich te laten richten naar het idee van het schrijven met kennis van
zaken.’ 2 Waarna Goudsblom de ware oorsprong van Tirade uit de doeken doet. ‘Eerst
was er niets. Toen kwamen er plannen. Amsterdamse plannen, Haagse plannen
(Poll!), ja zelfs Utrechtse plannen. De korte bloei van het woestijnbloempje Parasol
toonde hoezeer het in de domstad menens was met de goede voornemens. Parasol
beleefde twee afleveringen. Toen waren de Utrechtse plannen op, de opbrengst aan
abonnementen werd verbrast en het niets hernam zijn rechten. Er werd weer
beraadslaagd, vergaderd, bekonkeld, besloten, in Amsterdam en in Den Haag, maar
niet langer in Utrecht.
In Amsterdam nu woonde Van Oorschot, en dit feit zou van verstrekkende betekenis
worden voor de ontwikkeling van onze plannen. Want toen Van Oorschot hoorde
dat wij plannen hadden, verklaarde hij ze ook te hebben en, meer dan dat, over de
middelen te beschikken om ze nog uit te voeren ook. Zijn vingers jeukten om een
mooi blad ter perse te leggen, zei hij. Daar hoorden wij danig van op.’
Wie waren die ‘wij’? Naast natuurlijk Joop Goudsblom ging het hier om Jan
Emmens, Jan Eijkelboom, J.W. Smit en Pierre Vinken. Als redacteur of medewerker
van het Utrechtse Parasol hadden zij in 1953 ‘het bedompte Babel der kerksheid’ -
zoals R.C. Bakhuizen van den Brink de Domstad ooit typeerde - flink op haar
grondvesten doen schudden.
In een eerder jubileumnummer van Tirade ben ik uitvoerig ingegaan op de
geschiedenis en betekenis van dit kleurrijke ‘woestijnbloempje’. 3 Maar toch nog even
in het kort dan: Parasol ontstond uit een clubje Amsterdamse en Utrechtse studenten,
die elkaar regelmatig zagen en spraken in het huis van kunsthistoricus/dichter Jan
Emmens. De heren huldigden zichzelf het liefst met het predikaat nihilist, ze trokken
zich van geen enkele mores, moraal of mode iets aan, en vonden elkaar vooral in een
atheïstische, ja soms fel anti-religieuze (eigenlijk vooral anti-roomse) levenshouding.
Ze hadden bovendien een goede neus voor quasi-wetenschappelijke stromingen die
huns inziens niets anders waren dan substituutgodsdiensten. Zo koesterden ze een
grondige afkeer tegen het existentialisme en zijn oppergod Sartre. Binnen de
universiteitsmuren wantrouwden en hekelden zij de fenomenologie waarvan de
Rijksuniversiteit Utrecht sinds de komst van psychologie-hoogleraar, F.J.J.
Buytendijk, het centrum was geworden. Met name deze Buytendijk moest het in
Parasol ontgelden met een tweetal felle aanvallen van ene Ernst Reil, een geuzennaam
waarachter de latere neurochirurg en
Tirade. Jaargang 47