Tirade. Jaargang 47 - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

77
ciële boekpakketten (5 voor 12 euro) als Boektoppers, Bulkboek en Grote Lijsters
mee leuren. Waarom misdadig? Omdat het gevolg is dat grote groepen leerlingen de
middelbare school verlaten zonder ook maar iets gelezen te hebben van onze
vooralsnog als groot beschouwde auteurs. Allemaal Het gouden ei van Tim Krabbé
gelezen, hartstikke leuk en spannend (en dat is ook zo) maar nooit iets van Couperus,
Elsschot, Bordewijk, Vestdijk, Reve, Hermans, Claus, Boon, Mulisch, Krol, Schippers,
Bernlef, Springer, Koolhaas, etc., of van de canoniek gesproken iets problematischer
groep die na 1970 is begonnen te publiceren, al kun je het over de kwaliteiten van
een Kellendonk, een Matsier, een Oek de Jong, een Rosenboom snel eens worden.
En vervolgens verklaart onze laatste der Mohikanen dat hij het prachtig vindt dat
de leerling iets van een boek vindt maar dat hem dat eerlijk gezegd geen bal kan
schelen. Het gaat in het literatuuronderwijs om het aankweken van gevoel voor
kwaliteit, niet om de smaakontwikkeling van de leerling, temeer omdat die
ontwikkeling automatisch plaatsvindt door het grensverleggende aanbod. Maar dat
is niet de bedoeling van het moderne tweede-faseonderwijs, hoor! Voor wie het niet
gelooft volgt hier een citaat uit de docentenhandleiding van de eerder genoemd
methode Laagland (binnen de huidige stand van zaken een van de betere - van
uitgeverij Thieme): ‘Bij het nieuwe literatuuronderwijs ligt de nadruk op de
persoonlijke ontwikkeling van de leerling. (...) De relatie tussen tekst en leerling is
(vooral bij moderne teksten) het uitgangspunt.’ Let op, nu komt het: ‘De eigen visie
van de leerling op het literaire werk en de waardering ervoor staan centraal. De kennis
van literaire begrippen, van literatuur, literaire stromingen en tijdvakken staat in
dienst van het literaire leesproces. Dat betekent veel aandacht voor tekstbelevende
en tekstervarende activiteiten.’ Het zal duidelijk zijn dat hier een gigantische
infantilisering van het literatuuronderwijs zijn intrede heeft gedaan. De leerling moet
een boekie lezen en daarover zijn kwekje doen. Dat hij het zo zielig vond voor dat
meisje toen bleek dat haar vriend... dat hij zelf vorig jaar ook zijn oma heeft verloren...
zo herkenbaar allemaal.
Enfin, onze bevlogene is niet te stuiten, hier komt hij zelf aan het woord. Dank u.
Inderdaad, in zijn algemeenheid komt het erop neer dat, met de woorden van de
onvergetelijke Bint, de leraar niet moet dalen maar de leerling moet stijgen. Zijn we
zo bang dat een leerling een afkeer ontwikkelt van wiskunde dat we in de eindtermen
opnemen dat we naar ‘wiskundeplezier’ moeten streven? Ben je nu helemaal
bedonderd. ‘Aardrijkskundeplezier’? ‘Economieplezier’? Waarom dan wel
‘leesplezier’? Dat plezier komt er wel
Tirade. Jaargang 47