Tirade. Jaargang 47 - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

193
Ik heb een beker boordevol geschonken
Maar merkte nauwlijks dat ik had gedronken.
Hoe in mijn jeugd gemakk'lijk mijn gemoed
Van droevig blij werd, van vertoornd weer goed.
Als ik wijn zag, op elk uur van den dag
Dronk ik hem uit en was één en al lach.
Nu laat de sterkste drank mij nuchter en koud.
Bleeke chrysanth, je bleef niet over om mij
Te troosten in 't droef seizoen, maar wij zijn allebei
Uit beetre tijden over, en beiden nu veeg en oud.
Na het schrale chrysantenlied van Po Sju I volgde een schraal winterlied van Mei
Sjeng (of van iemand anders, want er stond een vraagteken achter zijn naam). Ook
mooi. En zo voort.
Het lezen van die verschillende gedichten en die verschillend gestemde dichters
moet zich hebben afgespeeld in enkele minuten, maar het voelde als een lang verblijf
in een andere wereld. Ik was zomaar achter elkaar een bundel gedichten aan het lezen
- wat, bij mij althans, niet vaak voorkomt. Tweede verrassing: dat het ene gedicht
misschien wel iets minder dan het andere kon zijn, maar dat dat er niet zo veel toe
deed. Ik was vooral geraakt door een stem, een sprekende instantie, een aanwezigheid,
een présence - hoe moet je het noemen. En dat, derde verrassing, niet alleen in het
tuingedicht van Po Sju I, maar in al deze gedichten in min of meer gelijke mate. Een
groep stemmen, ook nog eens uit verschillende tijden en in verschillende genres,
spreekt niettemin als één mond. Dat zou wel eens iets met de vertaler te maken
kunnen hebben. Vierde verrassing: dat ik zo geraakt werd door J. Slauerhoff, een
dichter die zich tot nu toe ook bij mij vooral in de overgeleverde karakteristieken
had aangediend: rusteloos, eenling, heimwee, gedoemd, zwerven, zelfbeklag,
zeemansromantiek uit de oude doos. Hij klonk hier, via zijn Chinese voorzeggers,
veel schraler, kleiner, oprechter, maar ook intiemer dan ik had gedacht dat hij kon
zijn.
Vijfde verrassing: het overkwam me terwijl ik onderweg was, in de trein - meestal
niet een erg geschikte plek om gedichten te lezen. Maar nu was het juist die
omstandigheid die zich voegde bij wat ik las. Of was het omgekeerd: voegde wat ik
las zich naar de omstandigheid van het reizen? Of was het beide tegelijk, en vielen
er nu twee dingen samen die nu eenmaal bij elkaar horen: lezen en reizen, langs
regels gaan en over rails glijden? Reislezen. Er is niet veel fantasie voor nodig om
het lezen als een reis te zien, een
Tirade. Jaargang 47