Tirade. Jaargang 47 - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

79
veel scholen ging het vóór de tweede fase om 15 boeken op de HAVO en 25 op het
VWO (waarvan vaak 10 van voor 1880): ruim 58 uur per jaar, een kleine 5 uur per
maand, ook nu nog voor een redelijk aantal leerlingen iets wat ze uit vrije wil
gemakkelijk overtreffen (zeker voor al die moslimmeisjes die de deur niet uit mogen).
Vijfentwintig boeken bieden een redelijke kans om kennis te nemen van de
Nederlandse literaire canon. En de verdieping van de leeservaring kan een goede
docent ook op andere manieren bewerkstelligen. Bijvoorbeeld door enthousiast te
vertellen, en aan de hand van gelezen verhalen te laten zien hoe en waardoor die
verdiepte ervaring tot stand kan komen.
Dames en heren leesplezierdidactici, het enige plezier dat u de leerlingen in uw
kindvriendelijkheid gunt is het plezier dat ze al kennen maar het veel diepere plezier
dat u onze toekomstige cultuurdragers in uw hurkzit onthoudt is de confrontatie met
het onbekende, de verrijkende ervaring van groei en grensverlegging, begeleiding
en sturing van de zelfwording, kennisname van andere opvattingen en gedragingen
leidend tot vergroting van empathie, vergroting ook van de sensibiliteit voor
ongrijpbare esthetische ervaringen. Dit klinkt allemaal misdadig en dat is het ook.
Uit ongetwijfeld goedbedoelde overwegingen bent u bij nadere beschouwing
kindvijandig. Wat ik hier opschrijf kunt u toch zelf verzinnen? Waarom doet u dat
niet? Moet ik concluderen dat het u niet interesseert? Moet ik zelfs vermoeden dat
u literatuur om zichzelfswil, om le plaisir du text - en dat is heel wat meer dan
leesplezier - niet goed gezind bent? Dan zijn we weer terug in de jaren zeventig en
is het nog maar een stap om het literatuuronderwijs af te schaffen, sterker nog: we
zijn terug in de jaren vijftig. Nu we de literatuur teruggebracht hebben tot een
pleziertje kunnen we best afspreken dat je dat pleziertje maar in je eigen tijd doet.
Net als de oer-gymnasiast. Of niet. Niet dus.
De kaalslag van het Nederlandse literatuuronderwijs: zijn er al kamervragen
gesteld?
Wat zeg je?
Kamervragen. Over literatuur.
Vragen over literatuur? Aan een volk van boeren en kooplieden? Zeg, in welke
tijd leef jij eigenlijk?
Tirade. Jaargang 47