Tirade. Jaargang 47 - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

42
meest dubieuze dansen... Ik zat het allemaal met ogen als theeschoteltjes te bekijken,
stom klein opdondertje, het kouwe gruwelzweet brak me uit: soms zag ik werkelijk
de meest onwaarschijnlijke dingen, met geen pen te beschrijven.
Vergeleken hierbij vond ik de metronomische waanzin van Tijani, zijn heel reële
afwezigheid (tenslotte nam hij de bus, hij ging er niet op een vliegend tapijt vandoor)
het toppunt van boern nuchterheid. Het kwam niet bij me op om daar kritisch over
te zijn. Kritiek op het Verstand, dat heb je niet.
Duizend jaar later zit ik op een bankje tegenover de Sorbonne, en daar zie ik Tijani
voorbijkomen, grijs geworden, maar kaarsrecht als een toreador, en onberispelijk in
het pak. Ik roep zijn naam, hij komt wantrouwig dichterbij, ik verklaar me nader, hij
draait bij, kijk eens aan, twee landgenoten zomaar hartje Parijs. Nadat we het over
van alles en nog wat hebben gehad, komt het moment van de vraag die ik aan hem
heb. Want op de Franse school, en daarna het collège, was ik ervan doordrongen
geraakt dat ik in een raar soort wereld leefde. Wat, negers die elkaar 's nachts de
hersens insloegen? Gloeiendwaterdrinkers? Aïcha de heks? Tijani om de zes maanden
maf? Jonge vriend, dat is allemaal niet erg normaal. En Lévi-Strauss, Freud en Frazer
dan? Voor de draad ermee!
Daar komt-ie dan, de vraag.
Toen ik hem stelde wist ik dat het verkeerd was, dat het voorgoed uit was met alle
ongecompliceerde gekheid, dat de tover van mijn kinderjaren voorbij was. Maar ja,
het libido scienti! Dat vervloekte alles willen begrijpen!
‘Nee, zeg het me niet.’
Te laat. Tijani barst, zittend in de rue des Ecoles, in lachen uit, niks meer aan te
doen, hij gaat me het geheim verklappen.
‘Toen ik achttien werd waren er zo'n tien van ons in El-Jadida die middelbare
school hadden. Op een keer kwam er iemand van de prefectuur bij ons die vroeg of
we misschien zin hadden naar Amerika te gaan. Hij was nog niet uitgesproken of we
vlogen hem collectief naar zijn strot voor de inschrijfformulieren. Goed, wij dus naar
Amerika, op kosten van de overheid. We krijgen een uniform aan en worden op de
een of andere Yankee luchtmachtbasis geparachuteerd. Het idee was een stel perfecte
vliegtuigpiloten van ons te maken. Daar hadden we in El-Jadida niet zo erg bij stil
gestaan, want het idee naar Amerika te gaan was zoiets geweldigs dat er in onze
bovenkamer geen ruimte voor iets anders meer was. Dus daar zit ik
Tirade. Jaargang 47