Tirade. Jaargang 47 - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

165
dichters, ze dragen voor uit hun werk en dat klinkt prachtig met het ijle gonzen samen;
het hele gezelschap verstilt, en men denkt aan niets anders meer. Ook het proza wint
aan intensiteit en ruimte, het lijkt zelfs wel of de spiraal, die zich door het centrum
van de hoge, ronde zaal draait, het tijdsbesef van de deelnemers in zijn eigen traagheid
meevoert zodat nergens onrust optreedt, of honger of dorst.
Naast de voordrachten is er altijd één centrale redevoering, waarbij de toehoorders
met nadruk herinnerd worden aan hun allereerste voorgangers in het genre, de
naamloze geweldenaars voor wie enkele regels al voldoende waren om eeuwenlang
weerklank te vinden: niet voor niets was de Schepping hun werkterrein, gevolgd
door Eden, en het vroegste Verraad. De schrijvers van de dunne boekjes slaan met
vlakke hand op de tafel: nog geen zeven kolommen en alles is al verteld! - Zichtbaar
zakt de spiraal door die trillingen sneller, hoog bovenin verliezen twee raven het
houvast onder hun voet. Om opnieuw luid krassend op te fladderen bij de eerste
pauze, wanneer alle schrijvers en dichters de trap afdraven om de positie van hun
eerdere dunne boekjes te controleren: altijd weer net iets opgeschoven in de cirkelgang
van de werkzame plank.
Met als volgende pauze een kleine excursie, men stommelt door naar de catacomben
waar temperatuur, geur en vochtigheid de deelnemers raakt in hun diepste wezen.
Want hier, waar de talloze spiralen uiteindelijk wortel schieten, bewaren oeroude
schrijnen het perkament, de tabletten en de gehavende rollen van de alleroudste
dunneboekjesschrijvers die, in slechts enkele kolommen per persoon, het Boek der
Boeken gestalte gaven. De bastions verderop staan vol vuistdikke commentaren,
verdichtsels, legenden, romans louter daaraan ontleend maar alleen zij hier, de
bezoekers van deze feestelijke samenkomst, hebben net als die anonieme optekenaars
aan één inktfles genoeg.
Verkwikt en geadeld gaat het de trappen weer op, en wat een weelde aan smalle
tot smalste banden, in manshoge rijen gerangschikt op planken die hun wenteling
soms al eeuwen geleden hebben volbracht! Met het hoofd negentig graden opzij
gebogen spellen ze de titels als waren het regels van weer volgende bundels, en de
schrijversnamen als een register van denkkracht: het meesterschap der ultieme
beperking. En dan de uitgelezenheid van lettertype en omslag, de ruimte per
bladspiegel, de kracht waarmee elke regel zijn noodzaak bewijst - zelden voelden
de schrijvers van de kleine dunne boekjes zich zo solide, historisch, verenigd en
sterk.
Aan het eind van de dag wordt het punt dat de vigerende spiraal dan be-
Tirade. Jaargang 47