полнотекстовый ресурс

ділікті” (тәні бар), дарытып қояды. Басқа бір тұста, спиритуализмдікдоктриналар туралы айтқанда, біз осындай түрпайыматериалистік үгымдардың сорақы мысалдарын келтіргенедік. Тіпті, егер бүндай оғаштықтықтар бәрін өрескелдабырайтып жіберген шетін жағдай болып табылса да,түтастай бүл феноменді тек қана спириттерге немесе аздыкөіггісолармен байланысты секталарга тели беру дүрыс болақоймас еді. Түтастай алғанда, ой-қиялдың, қалыпты жагдайдаосы бір адамдық қасиетке жабық, салаларға килігуі,ол салаларда орынсыз өрі жарамсыз болып шыға келетіндігіБатыс адамдарының сезімдер өрісінен биік котерілугеқабілетсіздігін оте-моте корнекті айғақтаса керек. Копшілігі,тіпті “тану” және “ой-елес” (“ой-қиял”) арасындағы айырмашылықтыкормейді, сөйтіп, кейбір философтар, жекелейалғанда, Кант, тым әріге кетіп қалғандықтары соншалық,елестетуге келмейтін және “ой-қиялда кәру” мүмкін еместіңбарлыгын “танылмайтын” және “ақылга сыймайтын” деп ,жариялады. Сонымен, эдетте, спиритуализм немесе идеализматалатынның барлығы небэрі материализмді материалдықемес деңгейлерге апарушылық, қарапайым материализмтранспозициясы болып табылады. Бүл біз “нео-спиритуализм”терминімен атағанға қатысты ғана емес, сонымен бірге,философиялық сішритуализмнің өзіне қатысты да әділ, эйтседе, оның эзі эзін материализмге қарама-қарсылық ретіндеайқындайды. Шын мәнінде, материализм мен спиритуализмбүл создердің философиялық магынасында бірінсіз бірімүмкін емес, эйткені, олар эз мәнінде бүлардың бастапқыбэлінісінің ізін ала қарама-қарсылықты болған картезиандықдуализмнің екі жартысы еді. Міне, содан бері күлліфилософия, олардан шығуға қауқарсыз болған соң, осы екіаямен шектелген. Этимологиясына қарамастан, спиритуализмніңруханилыкпсн ортақ еиггеңесі жоқ1, содан да, оныңматериализмге қарсы күресі мейлінше жоғары интеллектуалдыүстанымға табан тірегендерді және бүл екі қарамақарсылықтароз мәнінде мейлінше үйлесетіндігін өте жақсыкөретіндерді мүлде ешбір дәрежеде қызықтыра алмайды да,копшілік жагдайда, олардьщ арасындагы қарама-қайшылықтар,ақыр аягында, ауызша һәм терминологиялық алшақтықтаргабаланады.1Спиритуализм — латынның spiritus деген сөзінен шыққан, созбесозрух дегенді білдіреді (Аудармашы ескертпесі).98