полнотекстовый ресурс

қавдай болса да, кемел бола алмайтындығьшан, жүртты адасушылыққа итермелеуі мүмкін екендігінен туған. Екіншісі—позитивті, ол Алланы ештеңемен салыстыруға, оғаңсерік қосуға болмайтындығы арқылы, Оның трансцеңценттілігінмойындау.Шынында, Бірлікке бірге катысу (соучастие) тән, өйгкеніоған коптүрліліктің синтезі мен үқсастық принципі де тән -осы түрғыдан киелі, яғни, сакральді бейне жоғарғы Бірлікгіқалайды және оны өз әдісімен аңғартады. Алайда, Бірлік -ажырата білудің де принципі, себебі, әр тіршілік иесіне тәнішкі түтастық оны өзгелерден ерекшелейді, себебі, ол бірегейоны өзгемен шатастыруға немесе айырбастап жіберуге болмайды.Бірліктің осы, соңғы аспектісі Жоғарғы Бірліктіңтрансцендештілігін, оның өзгере алмайтын жөне абсолюттікЖалғыздығын мейлінше шүбәсіз білдіреді. Ислам дінініңнегізгі символы бойынша “Алладан өзге тәңір жоқ” (лә илаһаилла-л -лаһ); болмыстың әртүрлі жобалары үқсас болмағансоң, соның бәрі Жоғарғы Бірліктің шет-шегі жоқ күмбездерініңастына жиыстырылған; егер түпкі нәрсе мойындалғанболса, оны Шексіздікпен “қаз-қатар” қойып қарастырмауғаболады, міне, осы себеппен, түпкі ақиқат Шексіздікпенбірігіп кетеді.Осы көзқарас түрғысынан алғанда, басты адасу абсолюттініңтабиғасын салыстырмалыға кошіруге тырысу қателігі,салыстырмалығы онда басынан жоқ нәрсеге дербестік беруқателігі; бүл адасудың негізгі бастауы қиял немесе, дөлірекайтсақ, алдамшылық (ал-вахм). Бейнелеу онерінен мүсылманадам осы қатенің аттандап түрған және жүқпалы көрінісінкореді; мүсылманның пікірінше, бейне шындықтыңбір сатысын екінші бір сатысынан корсетеді. Бүл адасушылықтанқүтылудың жалғыз кепілі —бәрін оз орнына коятынданалық (хикма). Өнерге байланысты бүл әрбір коркем шығармаоның оз болмысының сферасындағы зандарға сәйкесқарастырылуға тиіс дегенді білдіреді, мысалы, архитектурастатикалық теие-теңдік пен қозғалмайтын денелердің кемелкүйінің, кристалдың дүрыс пішінде бейнеленген күйдіНдәлелі болуға қызмет етуге тиіс.Архитектураға катысты соңғы кесім түсіндіруді талапетеді. Біреулер ислам архитектурасын ғимараттың функциялықаспектісін боліп қарай алмайтьшы үшін кінәлайды, мүныренессанс архитектурасы істейді —ғимаратгың салмак т ү сетін264