полнотекстовый ресурс

“Шыңдық” “Шьщцық емір. Реалдылық” терминінің ескеальшуы біздің назарымызды көпшілікке аңғарыла бермейтін,бірақ соньщ қасында, біз талқылап отырған орныққан көзқарас-пікірлердіңбүкіл жиынтығының аса айқын сипаты болыптабылатын өзге бір жайтқа аударады: адамдар, эдетте,“шын” “шындық” сөзін бөле-жара сезімдік деңгейдің болымдылығьшсипаттау үшін қолданады. Кез келген тіл әлдебірхалыққа немесе мерзімдік кезеңге тэн ерекше ой-машықтипін жеткізетін болғандықтан, бүдан мүндай адамдар үшінсезімдер көмегімен қабылданыла алмайтьшньщ барлығы “болымсыз”,яғни, қияли немесе, тіпті, мүлде тіршілікте жоқболып табылады деген түжырым жасаған жөн. Бөлкім, баршасыбүны соңына шейін саналы түрде үгынбайтын шығар,бірақ, әйткенмен, олардың ішкі сенімдері дәл осындайлықболып табылады. Тіпті, қайсыбіреулері сырттай бүны терістеседе, бүндай терістеушілік олардың менталдылығыныңнеғүрлым үстіртін қүрылымдарынан келіп шығады, әрине,олар бүл туралы сезіктенбейді де, ал, кейде бүндай терістеушілікмүлде таза ауызша болып қалады. Егер кімде-кім біздітым әсірелеп отыр деп ойлайтын болса, оның бар болганыкоптеген қазіргі замангы адамдардьщ діни нанымдары нендейкүйде екендігіне зер сала үңілгені жон: машыққа салып,мектептегідей тәсілмен мүқият жатталып алынган, кандайда бір шынайы меңгерушіліктен ада, ешкім ешқашанбайьштап зерделеп кормеген, бірақ, жадыда сақтальш, мезіілмезгілшарттылықтарға немесе формалды үстанымга ізетырымы ретінде қайталанып түратын бірнеше идея —міне,бүгінде дін деп түсінілетіннің бар сиқы осы. Біз діннің“минимализациясы” туралы айтып кеткенбіз, осы реттемүндай вербализм соның соңгы стадияларының бірін танытады.Бүл жекелей алганда, неліктен, былайша аталатын,“діншілдер” практикалық материализмде, “діншіл еместердей”-ақсоншалық тым әріге кетіп қалатындықтарын түсіндіріпбереді. Біз бүл тақырыпқа әлі де ораламыз, бірак,әзірше қазіргі замангы ғылымның материалистік сипатынтагы бір баса көрсеткеніміз жон, өйткені, бүл мәселені әртүрлі көзқарастар түргысынан қарастыру қажет.Біз еске салып өткен тезиске қайта оралган жөн: қазіргізамангы гылымдар таза білім өрісі болып табылмайды жэнеолардын ойша танушылық сипаты, тіпті, оларга шын-ақсенетіндер үшін де, таза практикалық мүдцелерді жасырган1 0 0