полнотекстовый ресурс

қарастыратын боламын, ал, эзхрге осы этимологиялық түспалдыңда, аталған кітаптарда көрсетілетін түспалдардың да ісжүзінде бір праформах;ан орбіп шығатындығын, бар болганысол праформадан өрбіген өзара сабақтас мағыналық вариацияларекендігін алдын ала ескерткім келеді. Мен юэчжимәселесі алдағы кітаптарымда басқа тақырыптарда даоральш соғатын боламын, өйткен, нақ осы юэчжилер —түрк,қазақ тарихының үздіксіз тарихын қалпына келтіругемүмкіндік беретін ең басты тірек-буын болып табылады.“Көк” сөзі және оның туындылары“Көз” , “көк”, “көр” және басқа да біраз үғымдардыңшығу тегі ортақ болып келеді. Бүл создердің басымкопшілігі арғықазақ мифологиясын реконструкциялауда асамаңызды рөл атқаратын болғандыктан, олардың ілкі түрпатынқалпына келтіру аса қажет-ақ. Міне, сондыктан да,сатьшы реконструкциялауды қолымнан келгенше жүзегеасырмақшымын.Бірінші кезекте, бастапқы дыбыс —“ң/нг” праформасы“к” (қ, х, һ) болып озгере алады; осы “к ” дыбысының “т”,“м”, “р” сияқты маңызды праформалар болып табылатындығынайтып откен болатынмын (“Таңбаны ”оқу” мақаласынқараңыз).Екінші кезекте, бастапқы таңба “оқуындағы” нүкге меншеңбердің/сәуленің біреуінің атауы болған “ң/нг” сәзінің“к ” сөзінің басуына байланысты бастапқыда “ң-ң/нг-нг”түрінде “оқылатын” абақ/шоғым таңбалар енді “к-ң/к-нг”және “ң-к/нг-к” түрінде “оқыла бастайды”; біріншісінде“к” —нүкте атауы, “ң ” —шеңбер/сәуле атауы болса, екіншісінде—керісіниіе белгіленеді.Үшінші кезекте, пайда болған “к-ң /к-н г” созі, солкүйінде бүкіл таңбаның да, оның жекелеген элементтерінінде (нүкте мен шеңбердің/сөуленің) атауы бола алады, сондыктан,таңба “оқудың” кейінгі сатыларында да, таңбасызсоз жасау процесінде осы создің негізінде бірнеше жолмен(әдіспен) түтас үғымдық комплекстер калыптасады. Меносы әңгімемде тек бір ғана жолды қарастыратын боламын.Абақ (шоғым) таңбаның нақты мысалдағы “оқылуында ”кіндік нүкгенің атауы ретінде “к-ң/к-нг” негізді “коң/көнг(“қон/қонғ”, “күн/күнг”, “қүн/қүнғ”, “кің/кінг”, “кын/кьінг >т.б. дыбыстық вариацияларымен қоса) созін алып корейік.436