12.07.2015 Views

полнотекстовый ресурс

полнотекстовый ресурс

полнотекстовый ресурс

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

алдымен, Түйсікпен көрудің өлсіреуі ғана ортағасырлықөнердің бүдан өрі “варварлық”, түрпайы жене коптүрліліктенада өнер деп есептелуіне себепкер болды.Дәстүрді христиан енерінің рухани үнемшілдігі теріскешыгарган мүмкіндікгердің бірі —жалаңаш денені бейнелеу.Ағашқа керіліп тасталган Христтің, Адам мен Хауаның, тозақтағынемесе қылкепірдегі адамдардьщ көптеген бейнелерібар, бірақ олардьщ жалаңашгыгы абстрактілі және суретшініңықыласын билеп ала алмайды. Қалай болған күнде де, жалаңаштәнді тән ретінде, табиғи әдемілігімен “жаңаша ашу”Ренессанстьщ аса қуатгы бастауларының бірі болғаны күмәнсіз.Христиан өнері озінің дәстүрі аясынан шықпайтын,натурализм^ ойлаушылықтан қашық иератикалық иішіндердісақтап отырған кезде онерде жалаңаш тәннің жоқтығыескерусіз қалып келді. Иконалар табиғи сүлулықты корсетуүшін емес, теориялық ақиқаттарды еске салып қойып, руханиілімді насихаттау үшін жасалатын. Табиғаттың, таулардың,ормандардың немесе адам денелерінің сүлулыгынакелеек, оны онер саласынан тыс, барлық жерде тамашалаугамүмкіндік бар еді, оның үстіне, XIV ғасырдағы қала мәдениетіменбірге иайда болган басы артық үялшықтық Ортагасырлардың рухынан тыс еді. Сонымен, онер табигаттыкескіндеуге талпынған кезден бастап ортагасырлық өнердегі“жалаңаш тән культының” жоқтығы кдпы кеткен түс сияқтыесептеле бастады. Осы кезден бастап кез келген жалаңашнатураның жоқтығы шектен тыс кісәпірліктің белгісі саналатынболды. Дел осы себептен, ортағасырлық дүниетанымныңаясынан еш уақытта тыс қалып кормей жүрген грекримдікмүсіндеу онерінің үлгілері айналып отуге болмайтынынтық нерсеге айналды. Осыган байланысты Ренессансғарыштың белгілеген жазасындай корінеді. Шынында да,Қүдайдың үлгісімен жаратылган адамның сүлулыгын пластикалыконерден, егер олар омір сүрген болса, қуып тастауҚауіпті нәрседей корінеді, бірақ екінші жагынан, “тән” символикасыныңхристиан болашагына тигізер кесірін, оныңнәтижесіне айналып шыга келуі мүмкін ассоциативті елестердіүмытуга болмайды. Қалай болганда да, физикалықеүлулыкк.а ол ежелгі оркениеттерде иемденген, Үндістандаәлі сақталып келе жатқан киелі магынаны Кайтадан беруүшін Ренессансқа жүгінбей-ак, қоюга болады. Ренессанстыңең өдепкі, мейлінше тамаша мүсіндеріне, мәселен, Якопо307

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!