полнотекстовый ресурс

болмайды. Мэселе тек “шындық” (“реалдылық”) туралы,онын үстіне, бөле-жара оның ең төменгі сезімдік деңгейінеөкеп тіреліп, үздіксіз қозғалыста болатын және өз мәніндетүраксыз әлдене ретінде түсінілетін “шындық” турасындағана койылады. Осы іепетті теорияларда бүкіл интеллектөрісі онын ең төменгі қабатына шейін түсірілгендігі соншалык,әуелі, ақыл-ес (рацио) не мүлде жоққа шығарылады,не өнеркәсіптік мақсаттарда материяны өндеу үшін қажеттікүрал ретінде жіберіледі. Осының бәрінен кейін қисындыақырына шейін бір ғана қадам жасау қалады —өздерін алғандағыинтеллект пен білімді толықтай және абсолюттітүрде терістеу және “ақиқаттылық” критерийін “пайдалылық”критерийімен үзілді-кесілді алмастыру. Бүл қадамды,біз жогарыда еске салып откен, “прагматизм” өкілдері жаеауда.Жоне де, бүл жерде біз ендігі, рационализм жағдайындағыдай,жай ғана таза адамдық өріспен бетпе-бет келмейміз;заттардың бүкіл қалыпты иерархиясын басын аяғынакелтіре төңкерушіліктің соңғы стадиясын нышандайтын“түпсаналылыққа” ден койғандьпска орай, біз түп-тура “түпадамдық”,создіңтура мағынасындағы, “жеткіліксіз-адамдық”орісіне аяқ басамыз. Міне, өз билігі өзінде жөне күллібілім саласын өзінің тар көкжиектерімен шектеуге дәмелі“қарабайыр” философия қисынды қажеттілікпен жүріп отугемәжбүр жолдың жалпы нобайы осы және де, біз қазіргіуақытта дәл соның болып та жатқандығын көреміз. Егер детаза адамдық философиямен қатар неғүрлым жоғары ретжосықтыбілім бар болса, күллі білім өрісін тар индивидуалисташеңберлермен бүндай шектеушілік болмас еді,өйткені, бүл жагдайда философия, ең кемінде, озі игеругеҚауқары жетпейтін, бірақ, шын болымдылығын жокка шығаруғаөлі келместі сыйлауға можбүр болатын еді. Бірақ,бүл жоғары білім жоғалған кезде, бүндай білімді пост-фактумтерістеу дүниетанымның теріс іргетасы бола, теорияДәрежесіне котеріледі. Дәл осы жағдай түтас әрі толыктайосындай терістеуге негізделген қазіргі заманғы батыс философиясыныңбасына түсті.Алайда, біз философия мөселесін қарастыруға тым айнальіпқалдық, замандастарымыздың бүл түрғыдағы сенімпиарлеріқандай болмасын, оған мүншалық көп көңіл бөлудіңеш жөні жоқ. Біздің пікірімізше, философия тек қана әлдебірДиклдік кезеңге тән негіздік тенденцияларды мейлінше69