полнотекстовый ресурс

Күн - “дүнеге келетін өр адамды нүрландыратын” (Ин 1.9.)Жарықтың ғарыштық бейнесі. Екі Иоанн мен күннің екітеңелуінің үқсас-тығы қасиетті Галл порталында оларды архивольттыңекі қапталына қою арқылы айшықталған, алархивольт Зодиак белгілерімен әшекейлендірілетін озге порталдардакүн цикліне шендестіріледі.Күннің екі теңесуі “есіктер” (januae) деп аталады, ойткені,олар арқылы күн озінің бір жылғы саяхатының үзарар жәнеқысқарар фазасына “кіреді” немесе екі қарама-қарсы ғарыштенденциялары жер әлеміне “кіреді”, сойтіп есікгің кеңістіктіксимволизмінің уақыттық ақиқатын дәлелдейді. Бүлжерде Янус символикасын еске түсіру маңызды. Янус collegiafabrorum-нің қамқоршы қүдайы болған, оның мүрасы ортағасырлыққолонер корпорациясына ауысқан болатьш. Янустыңекі жүзі (Двуликий Янус —Екіжүзді Янус. — Ауд.)христиан дінінде екі қасиетті Иоандарға шендестіріледі де,қүдайдың корінбейтін және мәңгі бар жүзі Христтің түлғасындапайда болды. Инициацияның екі —алтын жәнекүміс —кілті портал тимпанындағы рельефтегідей, қайтаданқасиетті Павлдың қолына кошті.Біз Соз аянының циклдік аспектісі оның “статикалык”,символды түрде кеңістіктік асиектісіне қарсы тәртіпті қалайтынына,ойткені, жер әлемнің кок әлеміне “жүтылуының”себепкері екеніне коз жеткіздік. Иконографияның жекелегенэлементгерінде, мәселен, кернейші періштелерде аңғарылатынпозиция осы. Есік мандайшасындағы есті және ақымаққыздар туралы әфсананы осы көзқарас есіктің тікелей қызметініңмәнімен байланыстырады, себебі күйеу жігіт ХристосАспан Патшалығының есігінің козінде түрып алып,біреулерді шақырып, екінші біреулерге рүқсат етпейді. Оғанқоса, Христтің осы бейнесінің аяғының астында порталгимаратының геометриялық орталыгы түр, оның жоспарында 6 немесе 12 болікке болінетін шеңбердің ішіне салуғаболады (22-сурет).Есік Христостың Өзінен озге ештеңе емес. Бүл қайырымдылықтыңалты ісін бейнелеу арқылы берілген Қасиеттіжазудың үзіндісі, олар да Қоркынышты соттың болінбесболшегі болып табылады, ал соттың алдында Қүдай озініңтандаулыларымен әңгімесінде алты іс туралы еске алады, алкейін —тозақ азабына кесілгендерге де соны айтады. “Келіндер,Менің Әкемнің шарапаты тигендер, Патшалықты248