полнотекстовый ресурс

ды, тым қүрығанда, дауыстап айтуды қойғанын үғыну керек.Өзгеше айтсақ, белгілі бір дәуірден бастап өздерін жаңадінге балап жүрген қүбылыстардың бәрі өтірік болып шыгады12.Орта ғасырлар. Grosso modo, жаңа Аяндар келуі мүмкінболмайтын соңғы шекара еді13. Ғарыштың озі сияқты,Қүран да жалғыз әрі коптекті. Ғарыш —біріктіруші жәнеБірлікке бастаушы коптік. Кислі Кітаптың копмәнділігі —создерінің, осиетгерінің, бейнелерінің, хикаяларының әрқилылығы—жанынды кернеп кетеді, содан соң оны баурапалып, ақырын ғана айқындық пен ақиқаттық атмосферасынакотеріп шығады. Қүбылысқа қүштар жан оған қарсылықсызберіліп, сонымен тыныстайды, сол үшін болшектергеболініп, соньщ ауанына қарай қимылдап, тіпті, ол соныңойы мен ісіне де айналып сала береді. Алла айтқан Соз біздіңсол ерекшелігімізді пайдаланады, оны, өрине, оз мазмүнымен тілінің аспанилығының арқасында жанымыздың пайдасынаайналдырады: біз балықтарға үксап, қүдайдың қүрғанауьша сенімді түрде түсеміз14. Мәтіндердің, соз тіркестерінің,создердің күлпырған қүрандысын (мозаика) іске коса отырып,Қүдай біздің ақылымыздың қозуын басады, бірақ оныңОзі де соған қол жеткізу үшін ақылға қозғау салғандай болады.Құран —адамның ақыл-ойы ойлай және сезіне алатынныңбарлығының корініс-суреті сияқты; сол арқылыҚүдай адами қобалжуларды саркып алып, дінге сенушінітыныштыққа, айқындық пен бейбітшілікке болейді.* * *Исламдағы Аян, Иудаизмдегі сияқты, бәрінен бүрынкітаптың символикасына сөйкес келеді: күллі Ғарыш —кітап, ғарыш элементтері —буддашылар оларды дхармалардеп атайды — әріптер сияқты, санқилы тіркес-түзілістер жасаужөне тәңіри идеялар әсері арқылы дүниенің, тіршілік иелерініңжәне заттардың шексіз әркильшығын жасап-жаратады,бүл кітаптын создері мен сойлемдері шығармашылық,жаратушылық мүмкіндіктер сияқты, мүнда создер мазмүнның,ал сойлемдер солардың түрағының ролін атқарады,мүндағы сойлемдер бірнеше мүмкіндіктерді бойына жиыпалған, озіміз “тәңірдің ici” деп атайтын нәрселерден туратынкеңістік немесе жазықтық сияқты. Кітап символикасысоз символикасынан озінің статикалық табиғасымен ерек-330