12.07.2015 Views

полнотекстовый ресурс

полнотекстовый ресурс

полнотекстовый ресурс

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

^еушілер “ngiw at-tie” турінде болған деп жүр; одардыңпайы м ы бойынша, бағзы қытайлар бөгде тілде “uti’ ( “oti”немесе “a ti”) түрінде айтылуы мүмкін этнонимді өз тілінде“ngiwat-tie” Д£П бүрмалап айтып, таңбалаған көрінеді.Сонымен катар бүл транскрипцияның қытай тіліндемағыналық салмағы да бар, мүндағы “юэ” сөзі “Ай, өйелкуаты —Инь, жүбай, ханым” дегенді білдіреді. Басқа датранскрипциялары бар, олардан да “Айға” қатысты түсійіктершығады.Мен бағзы қытайлық “ngiwat-tie ” терминінің бөгде тілдік,делірек айтқанда дей-түрк тілдік түпнүсқасының “нгенгг/Іңеңт” ( “ngengt”) түрінде болғандығын түспалдай аламын,бүл соз кем дегенді үш мағынаға ие болып түр:1) “нгенгт/ңеңт” ( “ngengt”) праформасынан түрктіңгжеті” сөзі шыққан.2) “нгенгт/ңеңт” ( “ngengt”) праформасынан біз қарастырған“Жет” (мүрат, мақсат, кәміл, абсолют, Принцип)үғымы шыққан.3) “нгенгг/ңеңт” ( “ngengt’) праформасынан бүгінгі қазактағы(түрктегі) “жиен”, “жеңге”, “жеңеше” создері шыкқан:“жиен” < “жиген” < “йенг”-“ен” < “нгенг”/ ”ңең”;“жеңге” < “жең” < “йенг” < “нгенг/ңең”; “жеңеше” созі“жеңге” (“жең/женг”) және “еше” сөздерінің қосылуынанпайда болған, мүндағы “жең” сөзінің праформасы —“нгенг/ңең”, ал, “еше” сөзінің праформасы —“енгт/еңт”; бастапқысөз “нгенг-енгг/ңең-еңт” түрінде болған, сондықтан осыпраформаның “Ай, әйел куаты - инь, жүбай, ханым” дегенмағыналық салмаққа ие бол қытайлық “юе’’/ ’’ngiwat”иероглифінің астарында жатқандығына сенуге болады.Осындай праформалық қисьшдар негізінде “жеңеше менжиен”, “жеңеше мен жеңге” деген байланысты “жеті абақ”немесе жеті (алты) шоғым таңбалар түрінде кескіндеп, мағыналарынтүсіндіруге болады. Ал, әзірге айтарым —“жетітайпалы юечжи” деген этникалық терминнің негізінде реалдыжеті тайпаның емес, “жеті” жөне “жеңге/жеңеше/жиен”үғымдарынан шыққан мифтік жеті тайпаның жатқандығы.Ең бастысы —юэчжилердің тілдік түрғыдан алғанда үндіевропалықемес, дей-түрктер болып шығатындығы.“Юэчжи” терминінің түпнүсқалық жай-жапсарынаҚатысты басқа да қисындарым бар (жай тасымен, Жайашыесімімен, т.б.), олар жонінде екінші, үшінші кітаптарымда435

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!