полнотекстовый ресурс

салыстыруға болады жэне де, бүл екі стадия, көбіне-көп,бірінен соң бірі келетін тізбекті түрде қарастырылғанмен,оларға сәйкес көрінім тенденцияларын бір мезгілдік (яғни,тізбекті емес, қатар) жэне тек қана түрлі дәрежелі қарқынменәрекет етуші тенденциялар ретінде қарастырған жөн.Кейде дүниенің дамуы циклдерінің бірі барысында төмендеушітенденцияның айқын басым көрінген сөтінде карамақарсыжоғарылаушы тенденцияны орнықтыруға жэне, нактыжағдайлар қаншалықты мүмкіндік бергеніне қарай, кейбір,мейлі, тіпті, салыстырмалы болсын, тепе-тендікті қалпынакелтіруге септігін тигізетін ерекше араласушылықжүретіні болады. Бүл тепе-тендіктің салыстырмалы түрдеқалпына келуіне әкеледі, нәтижесінде қүлдырау тоқтатылуынемесе уақытша бейтараптандырылуы мүмкін1.Біз бүл жерде ең жалпылама түрде келтіріп отырғанДәстүр мағлүматтары қазіргі заман адамдары сондай әуес“философия тарихының” бүкіл нүсқаларынан гөрі, барыншааукымды әрі терең түжырымдамаларға жуықтауға мүмкіндікберетіні айқын. Алайда, қазіргі сөтте не осы циклдің(Манвантараның) ең бас кезіне, не, тіпті, Кали-юганыңбасына ден қойғымыз жоқ. Бізді тікелей неғүрлым шектеулісала, дәлірек айтқанда, Кали-юганың ең соңғы кезендеріқызықтырады. Шынында да, ірі кезевдердің өрбірінің ішіндециклдің орасан коп косалкы бөлікгерін қүрайтын неғүрлымжекелеген стадияларын боліп корсетуге болады. Әрбір стадиябүкіл циклдің әлдебір үйлес нүсқасындай болып келетіндігінен,өзі бір бөлігі болып табылатын үлкен циклдіңжалпы логикасын шағын көлемде жаңғыртып береді. Алайда,бүл ретте де, сол жалпы заңның жекелеген жагдайлардаіске асуына көмектесетін механизмдерді сарқа талдап-танубізді осы зерттеуден тыс шығандатып әкеткен болар еді. Бізбүл кіріспе ескертпелерімізді тек адамзат біршама жуырдажүріп өткен бірнеше мейлінше сындарлы дәуірлерді ескесалумен аяқтаймыз. Сөз, былайша аталатын, “тарихи”, ягни,әдеттегі, “қарабайырланган” тарих зерттеулерінің өресі жетеркезеңге тиесілі дәуірлер турасында болып отыр. Және1 Бүл индуизм достүрінде Вишну қүдайымен корінетін “сақтау”қүдайы функциясымен байланысты; бүдан да егжей-тегжейлі ол Аватарнемесе Қүдайы Принциптің аян болған дүниеге “томендеуі (түсуі)”доктринасында корініс тапкан. Бірақ, бүл жерде ол доктринаға нақтырақтокталуға біздің мүмкіндігіміз жоқ.16