полнотекстовый ресурс

лап алғанша жалғасады, сөйте түрса да, Будданың және оныңсініру күіпінің арқасында Шексіздік “түлғалық” аспектігеие болады. Бүл түста буддистік перспектива индуистікпайыммен тоғысады, оның тоғыспасқа шарасы да жоқ —екеуі Соломон жүзігінің екі төңкерулі үшбүрышы сияқты,бір-біріне терең сіңісіп кегеді.Екі перспективаньщ тоғысуы махаяналык иконографияда,индуизмдегі әртүрлі тәңіртектілерді білдіретін ваджра сияқтытәңірлік бүйымдарды бейнелейтін символдарды кеңіненқолдануға мүмкіндік береді, тіпті, жеке бодхисаттваның бастарын,қолдарын көбейтіп салу да ламаистік өнердің тантрикалықаспектісін еске түсіреді. Екінші жағынан, индуистікиконография да буддизм ықпалына түсуі әбден мүмкін,өйткені оның антропоморфизмі (адамды кескіндеуі) Үндістандыбуддизм басып алғаннан кейін ғана дами бастады.Цейлондағы, Бирма мен Сиамдағы хинаяналық өнердетек қана Будданың, Шакьямунидің жердегі бейнесін үздіксізқайталау бар. Махаяна индуистік дәстүрден алған метафизикалықсимволизмі болмаган жағдайда, хинаяна иконасышектен тыс қарапайым және үстамды — бейне мен бейнееместің , иконаны өспеттеу мен иконаны ғайбаттаудың арасындашектеліп түрғандай —болар еді. Оның үздіксіз қайталануы,сірә, сутралардың бейғам да тыныш бірқалыптылығынаүқсағанынан болар.IIШакьямуни бейнесі (38-сурет) өзге бейнелеулерге үлгібола отырып, әмбебап сипатқа ие болды, дегенмен, ол, азба, көп пе, белгілі бір деңгейде тарихта болған Шакьямунименүқсастығын сақтап келеді, бүл, тым болмағанда, оныңжерде өткізген омірінің барлық аспектілерінде буддизмидеясын уағыздап өткендігіне байланысты. Дәстүрдің айтуынша,Татхагата өз бейнесін өзі үрпаққа өсиет етіп, мүрағақалдырған: Дивьявадана бойынша, Рудраяна немесе Удаянапатша Қасиеттіге оның бейнесін салу үшін суретшілержіберіпті. Бірақ олар Будданың суретін үстірт сала салуғаүмтылса керек, ол өлгілерге мақсаттарына жетуге руханижалқаулықтың кедергі болып түрғанын айтыпты да, кенепалдырып, өз бейнесін түсіріп беріпті 1*. Бүл әңгіме хрис-'* Ananda К. Coomaraswami, op. cit., p.6.289