полнотекстовый ресурс

аясында бой көрсетіп, әрқилы пішінге түскенімен, уақытжағдайларына тәуелді емес. Сонымен бірге өзінің Илияменбірдейлігін жоққа шығаратын Иоанн Шоқындырушы меноған қарама-қарсы нәрсені дәлелдейтін Христ арасындағыкереғарлыкты да айта кетелік. Қарастырылып отырған қатыстылыктыңайырмашылығы арқылы ғана сейіліп сала беретіносы кереғарлық өзге дінде болған болса, “Қудай өз сөзінеөзі қайшы келе алмайды” дегенге сүйенетін теріс түсіндірмелергесебеп болар еді.Христиан дінінде салыстырмалылық пен абсолют арасындагышекара сызығы Христ аркылы жүргізіледі. Исламдабүл дүниені Қүдайдан боліп тұрады, тіпті — эзотеризмде— Қүдайлық атрибуттарды тәңірлік Нөттен болектейді;мұндай айырмашылықтың себебі мына фактіде — экзотеризмқажеттілікке орай әрдайым салыстырмалылыққажүгінеді, ал эзотеризм абсолюттен үнемі үйлесім тауып, оньщнәтін ең дәл, бүлжымас тәсілмен түсіндіріп отырады. Суфизмдетәңірлік атрибуттар дербес алғанда түсініксіздеу жәнеажыратуы киын болғандықтан да, дүниемен өзара байланыстақарастырғанда ғана анықталады деп есептеледі; демек,Қүдайдың мейірімі оның қаһарынан бекерден бекербүрын түрмағанымен, Оны “мейірімді” немесе “қаһарлы”деу мүмкін емес; ал Оның “киелілік” немесе “даналық”сияқты нәггік атрибутгарына келетін болсақ, олар өздерініңшексіз шынайылығының бір түйірін де жоғалтпастан-ақ,тек біздін ақыл-есімізге қатысты ғана ажыратарлық қасиеттеріменбой корсетіп отырады.Дүниеге ислами козқараспен қараудың мүмкіндігі бардегеніміз ол кажет дегенмен бірдей, демек, оның болмауымүмкін емес; ол озінің корегендікпен іріктелген айғақтарыменөмірге өте қажет болып отыр. Қандай козкараста болсада, абсолюггі ештеңе жоқ, ойткені, Ақикат жалғыз; Қүдайалдында олардың айырмашылықтары салыстырмалы ғанаболып көрінеді, ал бір козқарастың қүндылықтарын екіншісіненде аңғаруға болады, тек ол озге пішінде болуы ғанамүмкін. Христианшылдыққа тек “ыстық”, қүштарлықпенсүю, озін күрбан етуге умтылыс қана тән емес; “жарықтың”,гнозистің, таза түйсінудің, “бейбітшіліктің” де Христианшылдығыбар, дэл осылайша, “күрғак” Ислам да озініңзаңнамалык және метафизикалық кейіптерінде оз қойнына,алхимия тілімен айтканда, “ылғалын”, яғни сүлулықты,219-24361