полнотекстовый ресурс

алдындағы дәстүр, өрине, назар аударуға міндетті де емес,өйткені, осы перспективалардың әрқайсысы өз түрғысынанКараганда түтас ғарыш, күллі тіршілік орталығы һәм өлшеміболып табылады.Заттардың қисыны бойынша, келесі дөстүрдің талайынаартықшылыктың символдық позициясы жазылған, онсызоның омір сүруінің озіне қатер төнеді; дегенмен, “алдындағы”болу символикасын теріс деп санауға болмайды —әрбір жаңа және өз түрғысынан алғанда аяктаушы дәстүроз бойына “озінен бүрын болғанның бәрін”, “әу баста болғанныңбөрін” сіңірген болуға тиіс, осылайша, оныңжаңалығымен оның даңқы алдындағы дөстүрлердің жетістіктерініңүстіне орнайды.Алланың Кітабы Пайғамбардың рухани тәжірибесімен(Сунна) толықтырылады. Қүранда Сунна деп Қүдайдыңадамдарга катысты принциптері айтылғанымен, дәстүр бүлсозді мүсылман омірінің барлык деңгейлеріндегі олшемгеайналған Мүхаммедтің істері мен осиеттерін білдіру үшінқолданады.Сунна коп әлшемді: оның ішінде материалдык, ахлақтык,әлеуметтік, рухани жене озге аспектілер де бар. Материалдыкаспектіге, атап айтқанда, дүрыс мінез-күлық ережелеріжатады: мәселен, ас ішіп отырып, әсіресе, аузындытолтырып алып мылжындауға болмайды, тамак ішкен соңауызды шаю керек; сарымсақ шайнауға болмайды; тазалықтысақтау міндет. Киімге қатысты нүскаулар да осыған жатады:басты жауып жүру керек, ал еркектер сэлде киюге,жібек киім мен алтын әшекейлерден аулақ болуға тиіс, аяқкиімін табалдырық алдына қалдыруға рүқсат жоқ, т.с.с. Өзгеережелер ерлер мен өйелдердің бір жерге жиналмауын, ерлердіңнамаз окуын әйелдердің басқармауьш талап етеді; біреулерәйелдердің намазына өйел жетекшілік етпеуге тиіс, әйелгеқүранды дауыстап окуға болмайды дегенді айтады, бірак,бүл пікірді жалпы жүрт кабылдаған деп санауға болмайды.Араласудың, сүхбаттасудың таза исламдық мөлшерлері дебар: сэлемдесу мөнері, алғыс айту түрі, т.б. Осы талаптардыңбарлығы кез келген жағдайда күшін сактайды.Алайда, дәстүрлі ислам қүндылықтары иерархиясында“Алланы есте үстау” (зикр) жөне рухани “дәруіштік” (сулюк)принциптеріне қатысты сунна ең басты орын алады;оның ережелері бүлжымастан орындалуға тиіс. Ол Қүдай372