полнотекстовый ресурс

тан онын, есімін де абак таңбаның кіндік нүктесінің атауыболган “еңт/енгт ” немесе “ңеңт/нгенгт” праформасынанөрбі гіп коруге болады. “Энох” есімін еврейдің “оқыту, үйрету,дәріс беру, тәрбиелеу” немесе “оқытушы, мүғалім, үстаз,төрбиеші”, “ағартушы” деген мағыналарды берер деп топшы л анатын “һапок” сөзінен шыгарады (Енох. МНМ 1-435),бірас, та, біз, осындай түсіндірмені о бастағы ақиқат деп депесепгей алмаймыз, ойткені, коне еврейлер де өздерінің дінитанымдықжүйесіне сыртган, бөгде тілден қосылған бейненіңесімін, уақыт өте, өз тілдерінде этимологизациялауға үмтылғавда,әлгі богде созге сырттай, айтылу түрғысынан жақынкелетін өз тілінің созін пайдаланып, түпкі есімді, сол создіңмағынасына қарай бейімдеп озгертуі де мүмкін. Біздіңше,“енох”, “hanok” созінің праформасы “ng-ngt” > “nh-anht” >“һ-апһ” > “һапоһ” түрінде өзгеруден өткен сиякты. Бүлжағіінан ол шумерлік мифтегі жер асты патшалығыныңкүз(|тшісі, қакпашысы - Нетимен есімдес болып шығады.Енок/Ідірістің грек мифологиясындағы “олгендердің жаныно дүниеге” дейін жеткізіп салушы болған Гермеспеншецдестірілгенін ескерсек, дэл Гермес сияқты “жеткізіп салушъі”мамандығына ие болған Нетқцің Енохқа шендестірілүінетіпті де таң қалуға болмайды.Ал, араби “Идрис” есімі ше? Оның есімі де таңба аркылы‘^оқылатын” кіндік нүктенің атауы болған “ingt-ur” праформасынаншықкандығы көрініп түр: “ingtur” > “intr” >“idr\” — “идрис” (“Еңт” праформасы жоніндегі мақаланықараңыз). “Идрис” сөзінің (сірө, түрк тілдерінде) “Индрис”дегс н вариантының болғандығын түрктанушы Н.А.Баскаковатап корсетеді; оған, оз кезегінде, “Идрис” созінің “Ин-Дри:” деген вариантының грек тіліндегі “andreios” (“мужеств(нный”, “храбрый”) созінің озгеріндісі екендігін профессорЮ. Н.Завадовский айткан екен8. Бүл жерде арабиесш нің грек созінен шыққандығы жонінде созсіз сенім жок,онь:ң есесіне есімнің негізінде “ид-” емес, “инд-” компонентініңжатқандығы менің этимологиялық қисыныма толығыңансәйкес келеді. “Идрис” —“Индрис” есімінің пра-МстойесімН. А. Баскаков. Русские фамилии тюркского происхождения.Наука”. 1979. с .201.; Осы кітапта орыстьщ Тухачевский,'Тол-Дурново сияқты ақсұйектер әулетінің тұп атасы ретінде Индрисаталады.433