12.07.2015 Views

полнотекстовый ресурс

полнотекстовый ресурс

полнотекстовый ресурс

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

“жада бола алмайды”, өйткені, ақиқат адамзат ақыл-ойыньВДжемісі болып табылмайды. Ол бізден тәуелсіз бар болады,содан да, біздің қолымыздан бар келетіні —бүл онытүсінуге тырысу. Бүндай танымнан тыс тек қана жаңсақтыктармен адасушылықтар болады. Бірақ, қазіргі заманғыадамдар шамалы болса да, ақиқат үшін қам жеуші ме еді?Олардын санасында оның не екендігі турасында қандай даболсын үғым қалып па екен? Берілген жағдайда, басқа дакоптеген жағдайлардағыдай, сөздердің мөн-магына атаулыданбіржола айырылғандығы соншалық, кейбір қазіргі замангыпрагматистер “ақиқат” үғымын іс-тәжірибе жүзіндепайдалы бола алатынның, яғни, интеллекгуалды өріс аясынанмүлде тыс жатқанның барлығына қолданатын дәрежегежетіп отыр. Тегінде, ақиқатты терістеу, нысаны осы ақиқатболып табылатын интеллект терістеу сияқты, қазіргі замангыазгандыктың занды да қисьшды салдарының дәл өзі.Бірақ, өзірше бүдан әрі қисынды түжырымдар жасамай қоятүралык; тек қана дәл осы жоғарыда аталган индивидуализмнің,былайша аталатын, “үлы адамдардьщ” ерекше,өйтсе де, мүлде алдамшы, маңыздылығының басты қайнаркозі болып табылатындыгын атап отейік. Іс жүзінде, создіңқарабайыр магынасындағы, “кемеңгерлік” қасиет мейліншемаңызы аз және, тіптен, жеткіліксіз категория болып табылады,содан да, бүл қасиет шынайы білімнің жеткіліксіздігінешқалай толықтыра алмайды.Акыры философия жонінде соз қозгаган екенбіз, индивидуализніңосы саладағы корінімдеріне бірнеше айшықтымысал келтірейік. Философиядагы индивидуализмге интеллектуалдыинтуицияны терістеу және қисынды түрде осыданкеліп шыгатын ақыл-естің барша қалгандарынан басымдығытүжырымы тән. Ақыл-ес - бүл таза адамдык жэнеҚатыстық сапа —бүл ретте интеллекгтің ең жогаргы корініміретінде қарастырылады, ал, кей кезде, тіптен, интеллекттіңозімен теңестірілетіні де бар. Бүнда рационализмнің негізгіпринципі жатыр, оның шынайы ойлап табушысы Декартболган. Бірақ, интелекггі ақыл-ес орісімен мүндай шектеушілік- бүл тек алгашқы қадам. Акыл-естің озі бірте-бірте°ның айрықша іс-төжірибелік қызметінде қарастырылатынболды, ал, пайдакүнемдік һом қолданбалы қырлары өлі деазды-кем ой-танымдык сипатты сақтап қалганнан біртебіртеүстем бола бастаган еді. Әсілі, Декарттың озі де таза67

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!