полнотекстовый ресурс

Дөстүр дегеніміз де —сабақтастық “моншақтарын”біржіптің бойына тізіп қойған таспиық, немесе, әлгі айтылғанқобдиша. Керек моншақты саусақ үштарымен жылжытыгіотырып тауып алуға немесе қобдиша қапағын ашып көсіпкөсіпалуға болады. Өткенді тани білу аркылы бүгінгі жәнеболашак казақ үшін кажетті жауаптар мен үлгілерді, қарымқатынастардытабуга болады. Әлбетте, оларДы сол күйіндекөшіре салуға болмайды, көнені пайдалану жаңа заманғасай болуы шарт.Н¥Р, ҚҮДАЙЫ ҚҮДІРЕТ ЖЭНЕ СИМВОЛМифті, жалпы өткен шақты танып білудің негізгі, гылымныңіс жүзінде бірін-бірі жоққа шығаратын багыты бар.Біріпиіісі — материалистік немесе позитивистік гылым.Біздің оқып, біліп өткен іліміміз де осы бағытқа жатады.Ол туралы үлан-ғайыр сөзге бармай-ақ, “осы бағытгың негізгімазмүны қандай?” деген сауалға жауап берер болсақ, ондаадамзатгың бастапқы сәтін тек қана тағы, жабайы, қарабайырдеп кабылдап, сол бір уақыт түңғиығынан бүгінгі күнгіадамзаттың дәргейіне дейінгі сүрлеуді тағылықтан оркениетке,қарабайыр, соқыр сенімнен ғылыми ой машығьша дейінжетілу жолы деген жауапты берер едік. Нақты мифтік танымтуралы сөз қозғар болсақ, біз тас ғасырынан металлгасырына, алғашқы қауымдық қүрлыстан күл иеленуші, оданфеодалдық қоғамға, аңпіылық пен термешілікген егіншілікпен малшылыққа өту сияқты т.б. қисындар жүйесіне саймифтіктанымньщдамуы, “тағылықтан адамгершілікке” дейінозгеруі туралы ғана айтар едік. Бүл бағыттың өз жетістікгерібар, оған бүгінде қолымызда бар мифология туралы гылымиәдебиет куә. Дегенмен, осындай позитивистік бағьгггыңкемшін, жауап бере алмайтын түстары да бар, бүл жөніндеайтылып та, жазылып та жүр.Екінші багыт —метафизикалык, таным. Бүл бағыттынөзіміздің тақырыбымызға қатысты түстарының ең қарапайымқисыны —“о баста аса жогары деңгейде дамыган адам танымы,дәстүрі болган, осы дөстүр олдебір себептерге байланыстыжогалып кетіп, үмыт болып, оның сарқыншактары(мифтегі, діндегі, тілдегі, өдет-гүрыптагы) жер бетшдегі әртүрлі халықтардың мифологиясында сақталып, оңі адам танымастайболып озгеріп, бүгінгі діни және мифтік келті-404