полнотекстовый ресурс

қатыстылығын естен шығармайды, сол арқылы тепе-теңціккеүмтылады. Әл-Ислам — адам мен Абсолют арасындағы жекежәне қоғамдық түрғыдағы тепе-теңціктің күйі.ҚҮРАН МЕН СУННАИсламның Жасаған ие тарапынан болған үлы қүбылысы— бәрінен бүрын ақиқат пен адасуды “ажырату” (фуркан)болып табылатын Қүран. Кейде жай ғана “Ажырату”(Әл-Фуркан) деп атала беретін Қүран белгілі бір мағынадаШахаданың мейлінше кең берілген түсіндірмесі сияқты; оныңкүллі мазмүны, сайып келгенде, “Ақиқат келді де, өтірік(әл-батил, адасу, түрақсыздық) сейілді; жалғанның өміріүзақ емес” дегенді дәлелдейді (Қүран, XXVII, 73).Қүранның өзі туралы айтпас бүрын, оның бітім-кескінімен ол негізделген принциптер туралы айтып беру қажет.Әлдебір араб ақыны стилі жағынан болса да, Қүраннан басымтүсетін кітап жазамын деп күпсінген көрінеді; Исламныңдәстүрлі ережелеріне қайшы осы мәлімдеме КиеліКітаптың үлылығы оның әдеби қасиеттеріне байланыстыеместігінен бейхабар адам үшін кешірімді де болар; тереңойлар мен мағыналарға толы, қисындық айқындығы өрнектітілімен астасып жататын шығармаларды коптеп атауға болады,бірақ оларды киелі мәтіндер қатарына жатқызуға келмейді.Өзгеше айтсақ, Киелі Кітаптар мазмүны немесе баяндалуерекшелігінің арқасында киелі боп түрған жоқ, олардағыбасты нәрсе — шабыттьшық деңгейі немесе, дәлірекайтсақ, олардың тәңір созі екендігі; кітаптың мазмүны өзгешеемес, осы арқылы корінеді. Қүран да — Інжіл сияқты, Қүдайғақатысы жоқ коптеген нэрселер, мәселен, шайтан,қасиетті соғыс немесе мүрагерлік зандары туралы баяндапотырып, өзінің киелі болмысын сақтайды, ал тек қана Қүдайғанемесе озге аскақ нәрселерге түгелдей бағышталғанкітаптар соның арқасында тәңіртекті бола алмайды.Шын мүсылман үшін Қүран тек Қүдай жаратқан сөздер,дыбыстар мен өріптер арқылы берілген Қүдай созі гана емес,тіл кемелдігінің де озық үлгісі; ал сырт көзге келсек, оғанбүл кітап, оте асқақ поэтикалық пішінімен ерекшеленетінсоңғы ширегінен озгесі, байланыссыздау, кейде, тіпті, магьшасызсоздер мен хабарлардың жиынтыгы болып корінеді.366