Download deel 2 - Textualscholarship.nl

oeijt 1...] toelegh: broedt Spanje op een nieuw plan
191 hervalt : De kans op een nieuwe Spaanse aanval was anno 1651 weinig reëel
en dat wist Huygens natuurlijk. Het ging hem erom een herkenbaar beeld te
schetsen van de ellende die (ondanks de schijnbaar onaantastbare positie van
Holland in die tijd) nog kon komen.
192-93 En 1...]gevoelen: en ons kan drijven tot de keuze tussen brandstapel en rad
enerzijds en trouwbreuk en verloochening van onze overtuiging anderzijds
(opnieuw een constructie als in r. 79)
194dat [...] koelen: De Spanjaard gold o.m. als trots, wreed, wellustig, opvliegend:
aanwijzingen van een `vurig' temperament. Voor de Hollander daarentegen
gold dat flegma (vocht) het temperament voor een belangrijk deel
bepaalde. Zie over deze denkwijze Meijer Drees 1997, m.n. hoofdstuk 4: `De
beeldvorming Holland-Spanje.' De correctie in de autograaf: 'heete' i.p.v.
`maraensche', leverde zo een mooie antithese op (vgl. al de noot van Eymael).
19 5 weer' [...] dagh: moge de droeve dag (waarop dat weer zou gebeuren) ver van
ons houden. Eerst: `die droeve dagh', waarschijnlijk veranderd omdat dat naar
een concrete dag lijkt te verwijzen (Zwaan).
196 Dan (...J will: r. Dan heb ik niets te willen; 2. Dan is mijn testament krachteloos.
198 Van nu af: vanaf dit moment (dat ik beschreven heb). Strikt genomen verwacht
men `dan' i.p.v. `nu' (vanaf dat moment), maar het onverwachte woord
en de tegenwoordige tijdsvorm draagt bij aan het emotionele effect en werkt
`aanschouwelijker'. Het is alsof de dichter zich geheel in de situatie heeft ingeleefd.
199 uijr: passé, irrelevant
200 'rs reden: het is passend
zoi-ZZ,s: Het zijn lanen die Hofwijck doen wedijveren met het Voorhout in Den Haag en met
het Mast- en Liesbos bij Breda. Slechts op één punt moet de dichter Breda de eer geven: zijn
sparren komen uit het Mastbos. Maar anders dan daar hebben ze op Hofwijck de ruimte en
worden ze niet overwoekerd door jonge aanwas. Gasten die alleen komen, voegt de dichter
eraan toe, heb ik het liefst.
20I-02
203-04
IOS
en [...] geven: Huygens wil zeggen: waar men ook staat, dichtbij of veraf,
het zijn de eikenlanen die het bos zijn grootste allure geven. En dat zal `altijd
weer' zo zijn: de eiken zullen zonodig immers altijd weer worden vervangen
door nieuwe. Zo sluit hij aan bij de voorgaande passage, alvorens het bos
nader te gaan beschrijven.
Als [...] Liesen Hout: Het bos met zijn vier lanen lijkt van dichtbij, als men
er doorheen loopt, viermaal het Haagse Voorhout (dat is maar één laan met
bomen), en van veraf lijkt het op het Mastbos en Liesbos bij Breda, met hun
hoge kruinen van respectievelijk naald- en loofbomen.