Download deel 2 - Textualscholarship.nl

1531 keuren 1...] voor: houden hem (de middag) voor
1S31-32 om [...] werdt: omdat voor hen in hun onkunde alles zwart lijkt en omdat
hun het licht wordt onthouden
1 533
All 't noodighe: Vgl. opnieuw de Ned. Geloofsbelijdenis, art. VII: `Wy gelooven
dat deze heylighe Schriftuere den wille Gods volcomelick vervaet [=bevat] ende
dat al t' gene de mensche schuldich is te gelooven om salich te werden, daerin
genoechsaem gheleert went (Bakhuizen van den Brink 1976, p. 79).
1534 middag: het licht van de middag
uijtgeseght [...] drooment als we onze halsstarrige neiging uitschakelen om er
dingen bij te verzinnen
1535-36 Den (..) voedt: de lezer die zulke hersenspinsels het minst koestert, aan zo
iemand zal ongetwijfeld het noodzakelijke ten goede komen. De gedachte is:
de aandacht van zo'n lezer wordt niet afgeleid: hij ziet alleen wat `klaar' is en
nodig.
1537-3 8 Maer [...] wel: maar wij hebben deze `teugel van de rede' (dit redelijke inzicht,
dat onze fantasieën moet beteugelen) niet zo vast in de hand of hij ontglipt
ons wel eens.
1 538-39 sodat 1...] werdt: zodat wat duidelijk voor ons is, iets wordt wat alleen maar
duidelijk lijkt enz. (zodat we er veel te lang over gaan nadenken, vgl. de volgende
regels)
iS40 Naer [...] sine: naarmate we ons meer of minder verlaten op onze verleidelijke
eigen ideeën
IS41 sinner: inzicht
1S42 twee [...] willen: twee naar het zuidwesten en twee naar het westen willen.
Met opzet noemt Huygens niet twee tegengestelde windrichtingen: het gaat
hem om verschillen binnen het christendom. Of er een speciale reden is
waarom hij hier juist déze windrichtingen noemt en geen andere, weet ik niet
(het wrrT levert geen aanwijzing). Vgl. ook bij r. 1544.
1543
scheel: geschil
1544 groen [..] siet: Onregelmatige samentrekking. Verkuyl (1978, p. 3o9) stelt de
vraag of de keuze van deze kleuren louter toevallig is en wijst op de kleuren
groen en purper als symbolen voor resp. dienstbaarheid en macht, en op de
mogelijkheid van groen =protestant en purper =rooms. Ik heb er niets over
gevonden. De kleuren zitten in het spectrum aan weerszijden van het blauw,
symbool van de goddelijkheid; maar ik durf evenmin te zeggen of die betekenissen
voor Huygens leefden'.
1545
stege beest'lickheden: manieren van koppige beesten
1S46 Eens anders de `reden' (opvatting) van een ander
1549
niet [...] voelen: niet de opvatting heeft die ik meen terecht te hebben
iSSo dat wijl: Nl. die `beest'lickheden (r.1545)•
min: minder
1551 gespoocks rumoer
I80