Download deel 2 - Textualscholarship.nl

Zwaan verwijst al naar Veenstra's Ethiek en moraal bij P.C. Hooh, p. 158 noot
i26, en plaatsen in Vondels Bespiegelingen van Godt en Godtsdienst.
Goed: hier: het nuttige, datgene wat ergens goed voor is.
690 past (...J op: zorgt daarvoor
als [...] namen: geen vaste uitdrukking; de betekenis zal zijn `wij zijn ervan
doordrongen'. Maar waarom Huygens dat hier met zoveel nadruk zegt is onduidelijk;
het lijkt zelfs enigszins in strijd met r. 684 en daarvoor.
691 voeghlicic gepast (woordspel met `voeghl'). Extravagante decoraties zijn voor
Huygens uiteraard geheel buiten de orde, alles dient binnen de perken van de
`rede' te blijven.
692 hoe [...]gevalt: hoe het ook is, kunstmatig (gemaakt) of toevallig (ontstaan).
693 Bij (...J doopgin: door kunst of toeval, al naar gelang iemand het noemen wil.
Huygens buigt de uitdrukking om in de richting van een bescheidenheidsformule:
dat de versiering van de berg inderdaad ook sierlijk is, mag men aan zijn
kunst, maar ook aan het toeval toeschrijven.
695 tuijtighs vrolijks, grilligs (vgl. WNT tuit II, ia: haarlok, krul)
wat aensiens iets dat het bekijken waard was
696 ijet [...] beschutt: voldoende als bedekking van het hoofd
697 pluijsken: kwastje
697-98 bij [...] sien: die gezien mocht worden naast mutsen die gezien mogen worden
(naast deftige mutsen)
698 Soo [...] klutsen: zo kwam het dat ik aan het prutsen ging, iets ging maken. Op
papier, naar we mogen aannemen.
699 Aen [...] wederdeêl: (dat ik) staander aan staander (ging) verbinden, en de ene
plank aan de andere
boo Die 1...] steel: (staanders en planken) die ik allemaal bevestigde aan een onzichtbare
verticale paal in het midden (Zwaan)
701 rogge-been: wervelkolom
703 scheen geplant: leek in de grond te staan
704 Maer [...] sand: m.a.w.: dat leek alleen maar zo. De constructie rustte niet op
het zand van de berg, maar was in zijn geheel opgehangen aan die ene paal, die
(naar alle waarschijnlijkheid) door de berg heen in de aarde stak. Op die manier
was het bouwsel niet `op zand gebouwd' (vgl. de volgende regels)
705-06 Daer [...] gelesen: daar moest ik (immers) rekening mee houden (ik had me
niet kunnen permitteren daar niet aan te denken), want anders had men mij
nagewezen (veroordeeld) als iemand die nooit de Griekse Heilige Schrift (het
Nieuwe Testament) had gelezen. Daar staat immers (Huygens verwijst zelf naar
Mattheus 7:26-27) dat een dwaze zijn huis op zand bouwt. Dat doet Huygens
dus niet.
707 Doe (...J besleur: toen het uit de omhulling van de toestanden met steigers
enzovoort kwam. Het woord `koker' wijst al vooruit naar `speld' en `naald' in de
volgende regels.
137