Download deel 2 - Textualscholarship.nl

2345
2346
2347
2348
2349-51
2352
2354
2355
Renteren: snippers
niet: niets
hij [...] selfs: hij laat die kinderen zelf
niet [...] vatten: geen vat op heeft (hebben)
Van: namelijk schatten van
en [...] maeckt: en alles wat mannen tot mannen maakt. Bedoeld is: tot waardige
representanten van de edelste vertegenwoordigers van het beste schepsel;
vgl. hiervoor, r. i881 e.v.
eens vergaert: als men het eenmaal heeft
Meester: eigenaar
die [..] zijn: die verstandig zijn, en (meer dan dat) mogelijk weten waarmee
zij dak en eten kunnen verdienen in dienst van het vaderland.
Beveelt [...] beleijdt: vertrouwt hij het bestuur van die dingen toe
naer dat: als
weiden: uitweiden. Hier lijkt toch wel een zweem van (zelf)ironie door te
klinken: `deze man maakt het wel erg bont met zijn gepreek, al bedoelt hij het
ook goed.'
stapp wegti: schiet op (vgl. ook r. 2426).
2357-2428: In de volgende trekschuit wordt het gesprek door een heel ander type beheerst. Die
ziet Hofwijck als pure aanstellerij en verspilling, en niet alleen om de aanleg, maar ook om
het onderhoud. Als hij de berg in het oog krijgt, ontploft hij bijna, en dan ook nog de vijver:
dat was allemaal goed grasland, roept hij uit! Een huis als een kasteel in het water, een dak van
peperdure leisteen en het interieur zal ook wel het duurste van het duurste zijn. Geen goed
woord voor de heer van Hofwijck –gelukkig worden ook zijn woorden afgebroken door de
schipper die de jager begint uit te foeteren. Zulke waarheden, verzucht Huygens, doen pijn.
2357
Delfsche: uit Delft
2358 Strax: dadelijk
2359
Een 1...J kakelger: opnieuw zo'n zwetser. De formulering impliceert (voor
ons) dat Huygens ook de eerste, hem, welgezinde spreker zo noemt. Of
bedoelt hij: `[een nieuwe spreker,] een zwetser dit keer'? Dat kan, vgl. de aantekening
bij r. 296. Voor de eerste opvatting pleit niettemin het vervolg: er is
altijd wel iemand die het gesprek monopoliseert, en dat is nooit aangenaam.
gelijck (...] will: zoals het nu eenmaal zo is
2360 de (...J verbeent: de `lading' (alle andere passagiers) tot zwijgen brengt
2361 Den [...] ontsien: de meest `mondige' zijn gang laten gaan
2362 Die [...] aen: die prater heeft het op mij gemunt
van [...] funnen: een op de duizend (van die kakelaars) zijn tuig. Eymael: `dus
in 999 gevallen.' Dat lijkt me onwaarschijnlijk; in r. 2S76 zou `van dusend
een' dan precies het tegenovergestelde betekenen. M.i. wil Huygens zeggen
2,2.5