Download deel 2 - Textualscholarship.nl

held") van mijn gronden' – toen ze voor het eerst met mijn zandig land
werden verenigd. De bomen, die (anders dan in hun oorspronkelijke groeiplaats)
elk afzonderlijk te zien zijn, worden vergeleken met wilde meisjes die
getrouwd zijn en sedertdien hun plaats kennen. Met de omslachtige formulering
`Sand-schap mijner gronden' wil hij misschien zeggen dat hij in plaats
van een baronie geen graafschap (of zoiets), maar alleen een `zandschap' te
bieden had (en dat hij ze desondanks toch manieren geleerd heeft).
219-20 Daer [...] getier: daar staan ze temidden van het wild geraas van hun kleinkinderen
(spruiten), hier staan ze als maagden, zonder het gedoe van meiden
en kinderen
221 overslaen [...] gasten: bij zichzelf bepalen wat voor gasten hij het liefste heeft
222 Gevolgde ofongevolgd: gasten met of zonder gevolg (van kinderen en personeel)
onderasten: (het vraagstuk) aan te snijden
aai sulck' en sulck': van beide soorten
houdt 1...] vré en: doet alsof men er heel blij mee is
224 Maer [...] geen: maar ik zou zeggen, als uw gast geen groot gezelschap heeft,
vraag er dan ook niet om
226-248: Nader over het `temmen' van de mastbomen: twee vergelijkingen. Stel, zegt Huygens,
dat ik wilde dieren in een park onderbreng: dan combineer ik twee werelden op de best mogelijke
wijze. Of dat ik indianen uit Brazilië in dienst neem: dan zien ze er nog wel wild uit, maar zijn ze
helemaal van en voor mij. Zo is het met mijn eertijds wilde mastbomen: nu buigen ze zich voor
mij en bieden mij bescherming tegen zomerhitte en winterkou.
225 kale wichten: arme kinderen
226 vander [...] swichten: van jongsaf opgevoed en mij leren gehoorzamen
227 Neemt: stel
Hind: hinde, eig. wijfjeshert, ook wel hertekalf; maar Huygens kan ook wel
`hert' zonder meer bedoelen. Het WNT (linde, bet. z) geeft een citaat waar
eveneens `ree of hind' in één adem worden genoemd.
waldi Misschien gebruikt Huygens de oostelijke vorm om aan te geven dat hij
`groot, wild bos' bedoelt (zoals op de Veluwe en bij Nijmegen)
z28 En (..]gestalt: en dat ik die een ruime en aangename plaats in mijn wildbaan
(afgesloten jachtterrein) heb gegeven.
229 Soo [...] Dieren: op die manier ben ik altijd zowel thuis (in een door mij
gecontroleerde omgeving) als bij de (wilde) dieren. Zo geven ook de sparren
het genot van `natuur onder controle'. Vgl. al hiervoor, r. 145 en 214. En de
natuur gaat er, blijkens Huygens' formuleringen, niet op achteruit.
230 Die (...] vieren: die in hun eigen domein mens noch dier ontzien, maar mij op
mijn eigen land tot eer strekken, status geven. De gedachte aan `ree of hinde' is
hier kennelijk al verdrongen door die aan `wilde dieren' in het algemeen.
I07