Download deel 2 - Textualscholarship.nl

927
928
930
93j-32
versien: voorzien
Heel: NI. `prijsenswaerd'.
die ft..] dien: die doet wat voor de gemeenschap kan dienen
Honslaerdijck [...]Buren: Het Huis Honselaarsdijk (bij Naaldwijk in het
Westland) en het Huis te Buren (in Buren in de Betuwe) waren door Frederik
Hendrik gebouwd resp. verfraaid en beide gelegen in een mooie, lommerrijke
omgeving.
verbijsteren: in de schaduw stellen
En (...J begaen: en wie die twee huizen allebei wil zien, hoeft vanaf dat moment
(als iedereen heeft gedaan zoals ik) alleen nog maar de straat naar Voorburg te
gaan. Dat is m.i. niet de weg naar Den Haag (zo Zwaan, vgl. de aantekening bij r.
35), maar de Heerweg die pas vlak voor Hofwijck, bij de oude Tolbrug, begint, en
doorloopt door Voorburg (teg. Herestraat en Oosteinde) naar Leidschendam (teg.
Voorburgseweg, Julianaweg en Veursestraatweg) en verder naar Voorschoten.
933-956: Vol eerbied spreekt Huygens de weg aan: het is geen eenvoudig landweggetje, maar bijna
een straat, ook al is het eerste huis dat eraan ligt slechts zijn tuinhuis. Daar hoort de moestuin
bij, waar ook perziken en abrikozen worden gekweekt. Het is weliswaar riskant om dat hardop te
zeggen, maar dieven komen toch en wie een tuin vlak naast de weg aanlegt, vraagt er ook om.
933
934-36
937-38
939
148
Stads gelijcke Huijsen: huizen als in de stad, geen simpele optrekjes of boerderijen.
In dat verband noemt Huygens de weg ook `straat', eigenlijk aanduiding
voor een geplaveide weg. Dat was de Heerweg in die tijd zeker nog niet: in i658
wordt om een nieuwe verbinding met Den Haag gevraagd met o.m. de motivering
dat de Heerweg 's zomers door zijn mulheid en 's winters door het hoge
water en het ijs moeilijk te berijden was (Gorris e.a. 1977, p. too).
Is't [....] Stall: Onduidelijk. M.i. vraagt Huygens, in ruil voor de eer die hij de
weg aandoet door een nauwkeurige beschrijving van Hofwijck te geven, om
clementie voor het feit dat het eerste huis (vanaf Voorburg) dat eraan gebouwd
is zijn tuinhuis is en zijn stal. Vgl. op de kaart de letter II, `Stallhuys'.
Kruijd6of: Kan zowel `moestuin' of `kruidentuin' betekenen, vgl. WNT kruidEiof.
In de marge staat een S, bedoeld is een E (zie Inleiding Apparaat, par. 2.3.2.2).
hebb (...] Abricosen: De betekenis van `hebb [...] gekosen' is onduidelijk. Zwaan
stelt voor (met een vraagteken): Als ik (ooit iets) goed gekozen heb, dan is het
mijn perzikenperk en mijn kweekplaats van abrikozen.' Een andere mogelijkheid
is misschien: Als ik de juiste gewassen heb gekozen, dan is het (ook) mijn
perzikenperk' etc. Dat zou betekenen dat Huygens, toen hij dit schreef, nog niet
wist of zijn perziken en abrikozen inderdaad vrucht zouden dragen. Of moeten
we de woorden lezen als interjectie: `– heb ik goed gekozen of niet?'
Een' [...] bestaeckt: Gedacht zal moeten worden aan een houten broeibak
waar de tere planten in de zon en uit de wind stonden; over glazen afdekrui-