Download deel 2 - Textualscholarship.nl

hebben kunnen suggereren (`het is daar bijna erger dan hier') dat de situatie
in Nederland vergelijkbaar was met de ontredderde toestand na de burgeroorlogen
in Engeland? Weliswaar was het hier voor iemand als hij eind 1651,
een jaar na de dood van Willem II, niet om te juichen. Maar het was vrede,
en de Grote Vergadering was, zegt hij zelf (r. 1271-1272) met succes afgesloten.
M.i. is er niets tegen om `kwaad' in de `actieve' betekenis op te vatten: het
kwaad van de Engelsen gaat het onze bijna – niet bijna, maar ver te boven.
Dat is een boude uitspraak, nog geaccentueerd door de zelfcorrectie. Maar hij
past bij de manier waarop Huygens altijd over deze dingen spreekt: wie een
zuiver geweten heeft, mag daarvan spreken. Vgl. bije het gedicht `Nood-weer'
uit 1658 (Van Strien 199o, p. 98-119), maar ook de passage tegen het slot van
Hofwijck, r. 2577-2596: `Ik ben een zondaar voor God, maar ik heb niemand
moedwillig kwaad gedaan.' Hier zegt Huygens dus: als ik naar Nederland
kijk, dan zie ik daar veel wat verkeerd is, maar niet zulke monsterlijke gruwelen
als in Engeland. Vandaar ook dat hij God durft te bidden om eerst naar
Engeland te kijken, als Hij het kwaad wil straffen (r. 1235-1236).
1249 troncken: stammen
125o mijn (...J om: rondom mijn vierhoek. D.i. het plein voor het huis, de letter D
op de kaart, rondom beplant met asdoornen en sparren (r. 1337-1338)•
1251-52 Dit's [...] Kneuterdijck: dit is wat ik noemde het Marktveld vlakbij het Kort
Achterom (Vgl. I. I190-I191), of de Plaats aan mijn Kneuterdijk (r. 1195).
1252 ick 1...] wellekom: Huygens bedoelt waarschijnlijk: ik ben blij dat ik hier
ben (na zo'n lange wandeling). In de volgende regel heeft de uitdrukking de
gewone betekenis.
1255 Leent [...] lijdsaemheids schenk (mij) nog wat van uw geduld
1256 pijn: moeite
I2S7 Mij (...J Pleijn: ík vind het een plein
daer 1...] roemen: maar, als de waarheid (door mijn mond) spreekt, ben ik
niet bang om op te scheppen
1259-60 het [...] gedrocht: Denk aan het grandioze gebouw, gemaakt van balken
die van ver zijn aangevoerd, dat niet door lelijke spinnewebben wordt vervuild.
Bedoeld is de Ridderzaal op het Binnenhof, gebouwd in de dertiende
eeuw. `Men seyt dat het [de dakconstructie nl.] van Yrisch hout ghemaeckt
is, 't welck sulcke proprieteyt heeft, dat het geen fenijn en kan verdragen,
daeromme en heeft men daer geen motten ofte spinne-coppen wech te
keeren, want daer Beene en tomen (Le Petit, Nederlandsche Republique, 1615;
geciteerd via Peters 1905, p. 21). Deze kap is na lange verwaarlozing in de 19e
eeuw (ca. 186o) vervangen door een ijzeren constructie; in het begin van de
aoe eeuw is deze weer vervangen door een reconstructie van de originele toestand
met eiken balken (Peters 1905, p. 78-101 en Anoniem 1907),
I26I het [...] Heeren: andere omschrijving van het gebouw. Met `Hollands oude
Heeren' zijn de graven van Holland bedoeld.
164