Download deel 2 - Textualscholarship.nl

20S3-2104: Vóór die heerlijkheden, langs de waterkant, groeien iepen. Het zijn bomen van
mindere allure, maar ze voldoen niettemin aan alle eisen die men stellen kan: ze verschaffen
eer, nut en vermaak. Met hun kruinen zetten ze Hofwijck luister bij, hun wortels beschermen
mijn oever tegen het water van de Vliet, en hun dichte gebladerte geeft bescherming tegen de
felste middagzon. Hier zit ik op mijn gemak, terwijl anderen zweten.
20S4 daer [...]gebreken: er mag niets ontbreken (in mijn verhaal)
2055 voltrocken: gereed
2o56 Daer: waar
2o58 Door (...] heen: na lange bespiegelingen
20S9 belenders begrenzers. De iepen staan aan de waterkant, op de dam langs de
Vliet. In de marge staat ten onrechte een W in plaats van de A op de plaat, zie
Inleiding Apparaat par. 2.3.2.2.
2060 als [...] kost: `Zij zouden dan den indringer gebieden zich te verwijderen en
dus den dienst van bewakers doen' (Eymael).
2061 om [1..J vermaken: alleen om te vermaken
2062-63 Om [...] loopt: om eer, om nut, om lust, die drie beroemde zaken waar al
ons doen op gericht is. `Weer eene herhaling van het vooral in de Zeestraet
zoo vaak voorkomende: Eer, Oorbaer, Vermaeck' (Eymael – vgl. hiervoor r.
264 en bijv. Huygens' ontwerp van de Scheveningseweg, o.m. afgedrukt in
Ged. VII, p. 327-334: `Belangende [de redenen om de straat aan te leggen],
is bekent, dat meest alle dingen worden ondernomen, ofte om Eer, ofte om
Voordeel, ofte om Vermaeck, ofte om eenighe derselver insichten aenden
anderen gehecht' (waarna de argumenten voor aanleg inderdaad in deze
volgorde gepresenteerd worden). Het zijn de klassieke retorische lof-loci, die
iedere Latijnse-scholier moest kennen. Vgl. bijv. ook Hooft, Reden vande
Waerdicheit der Poesie (Tuynman 1971, p. 57): `[...] Batmen 't goedt in Brien
verdeelt, Eer, Nutticheit en Genoecht' (al verzet Hooft zich vervolgens tegen
deze gangbare driedeling). Een bekende klassieke bron is Tacitus, Diatogus de
oratoribus V, 3. Huygens speelt er ook mee in een gedicht voor zijn dochter
van 4 augustus 1664: een spinnewiel dat hij haar cadeau geeft, zal haar `Profijt,
Eer en Vermaeck' bezorgen (Ged. VII, p. 62-63). Zie ook Ged. VIII, p. 127-
128 (`Renden Hr. van Maesdam , r. 13).
2064 gescheld: grens
2065 Schoon voor-doen: mooi presenteren (vgl. r. 890).
als: zoals
2066 is (..]meten: een oordeel over het huis te geven op grond van het voorhuis
2067 self-kant: rand
2068 En [...] Hof. en uit de omheining trekt men van te voren conclusies over de
tuin
2069 Soo [...] beloven: op die manier kan, nee moet uw schoonheid iets beloven
(men zal immers denken: als zulke prachtige bomen aan de rand van
Hofwijck staan, wat moet het buiten zelf dan niet zijn; vgl. r. 2073-2075)
2I2