Download deel 2 - Textualscholarship.nl

395-96
397
400
't schijnt [...] vloed: het blijkt zonneklaar dat levend vlees en bloed en alles
wat mensen hebben (m.a.w. ook hun geest), eb- en vloedbewegingen vertoont
jock (...J wenen: scherts wil erbij zijn, eist zijn plaats op
Maer [...] lest: maar het `niet-wispelturige' komt pas aan het eind (nl. als vlees
en bloed etc., r. 395-96, aan hun eind komen)
401-427: Behalve het geluid van opgewekte gesprekken is er ook gezang in mijn bosjes te
horen. Ik denk niet aan de vogels (die zijn er ook), maar aan begaafde zangeressen, van wie
ik alleen Utricia, onze `Zwaarvin', noem. Utricia, ik hoor u nog zingen, en ik weet zeker dat
de beste bomen in mijn bos op uw gezang zijn afgekomen. Ook sta ik nog verbaasd over de
menigte wilde dieren die u erheen lokte: olifanten, dromedarissen, kamelen – als het niet waar
is, dan is ook het verhaal over Orpheus gelogen (want u bent meer dan hij was).
402 Is't [...] noren: als het (geluid) misschien al voorbij is, dan nog weerklinkt het
in mijn oren
405 kostelicker: kostbaarder
406 aerdiger gebeckr: d.w.z. beter sprekend en mooier zingend
in [...] kleerent `Slaande op het lange gewaad van de vrouw?' (Zwaan). Het
vraagteken verbaast mij, want wat zou Huygens anders bedoelen – ook al is
de bepaling, zo opgevat, niet meer dan een variatie van wat in r. 405 al staat
met `kostelicker Veeren'.
407 Voor (...J all: in de plaats van allen noem ik vooral `een Utrechtse', Utricia.
Het tweede `voor all' is eigenlijk lastig in de zin in te passen; Huygens moet
zoveel bedoelen als `in de plaats van allen, en bovenal, noem ik Utricia.' Dat
staat er niet precies, maar de verklaring van Zwaan: `Utricia, die alles te boven
gaat' bevredigt mij nog minder. Over Utricia Ogle-Swann (ca. 1617-1674), een
goede vriendin van Huygens en bewonderd om haar zangkunst, zie Keesing
1987, p. 102 e.v. (met bronnenopgave op p. 195) en Ranch 1997, passim.
408 Swaen [...] Swaeninn: Woordspel met haar meisjesnaam Swann; de zwaan is
natuurlijk ook een symbool van de zangkunst.
of [..] sal: of hoe men haar moet noemen (ze is zo bijzonder dat alle mogelijke
namen haar passen)
409 die [...] hoorent die, dunkt mij, hoor ik nog (vgl. r. 402 en 416)
410 de Nachtegalen stooren: de nachtegalen (de beste zangers onder de vogels)
onderbreken, doen zwijgen
412 En [...] moord: en als enige het veld behoudt (de overwinning behaalt) en
zichzelf feliciteert met die `moordpartij' (op de sterren). Een enigszins burlesk
toegepast beeld uit de petrarkistische sfeer, waar de geliefde (de zon) steeds de
413
I19
mooiste vrouwen (de sterren) verduistert.
En [...] gesagh: en met die heerschappij (over het `slagveld') pronkt. Het
beeld van de triomferende zon lijkt hier overigens een eigen leven te zijn gaan