Szymon Rudnicki Działalność polityczna polskich konserwatystów ...

202
podkreślało zawsze udział chłopów w swoich szeregach. W 1925 r. podjęło
próby rozszerzenia swych wpływów poza wieś.
Na Pom orzu w pierw szych m iesiącach 1924 r. zostały zorganizowane
władze wojewódzkie i powiatow e ChNSR. Prezesem wojewódzkim został
senator L. Janta-Połczyński. Jak sugerują sprawozdania, tem atem najczęściej
om aw ianym na zebraniach organizacji była spraw a reform y rolnej.
Spraw ozdania prasow e sugerowały, że to chłopi w ystępują przeciwko
przejm ow aniu ziemi bez wykupu, „bo nigdzie ziemi i inw entarza nie dają
darm o”, a na Pom orzu z» tym, by ziemię parcelować jedynie dla osadników
z Wielkopolski, bo oni „um ieją się na ziemi gospodarzyć”. Sprawozdania
rysow ały idylliczny obraz stosunku chłopow do ziemian, których
mieli uważać za swych m ądrzejszych braci. Więcej, gdy przewodniczący
jednego z zebrań chciał je zamknąć, „z sali odezwały się głosy włościan,
którzy życzyli sobie, aby im p. radca jeszcze coś pouczającego powiedział.
Tak to chłopi nasi kochają i uw ielbiają tego dzielnego ziem ianina, bo w iedzą,
że on każdem u praw dę w oczy powie, w potrzebie poratuje, a służąc
dobrym przykładem , część swej ojcowizny między sąsiednich chłopów rozparcelow
ał” 50. Na innym zebraniu chłopi — jak podawano — podjęli
uchwałę, w której „potępiają lewicową robotę tych jednostek, które chcą
skłócić m ałorolnego z ziem ianinem ”. Z inicjatyw y L. Janty-Połczyńskiego
na tym sam ym zebraniu przyjęta została rezolucja, która w skazuje jednoznacznie,
w jakim kierunku chciało skierować stronnictw o chłopów. Brzm iała
ona: „Zebrani członkowie ChNSR apelują do K lubu Chrzęści jańsko-N a-
rodowego, by więcej jak dotąd działał pod względem gospodarczym i ekonomicznym.
W ielka polityka mniej nas interesuje, a więcej spraw y gospodarcze”.
W następnym punkcie apeluje się o to samo do władz stronnictw
a S1. Jaką wagę przyw iązywano do prób kierow ania uwagi chłopów na
spraw y gospodarcze, by nie zainteresow ali się problęm am i polityki, św iadczy
fakt, że apel do klubu ChN był jedynym zdaniem, które autorzy sprawozdania
uznali za konieczne wyróżnić tłustym drukiem .
Dla wielkopolskiego ChNSR konkurentem w walce o zdobycie w pływów
na chłopa był „Piast”, który z dwóch powodów m iał ułatw ioną sytuację
w porów naniu z poprzednim i latam i. Po pierwsze, tolerow ała go
narodow a dem okracja. Po drugie, w 1925 r. otrzym ał potężny oręż przeciwko
ChNSR w postaci stanow iska tegoż ostatniego w spraw ie reform y
rolnej. W związku z reform ą rolną PSL „Piast” rozpoczęło kam panię prasową
w swoim organie wielkopolskim „W łościaninie”. Akcję tę zignorow
ał „Dziennik Poznański”. Natom iast do polem iki włączyła się żywo „Gazeta
Pow szechna”. Obwiniała ona „Piasta” o forsowanie reform y rolnej,
uchwalonej „z klasowej nienawiści i zawiści”, o demagogię. Leon Żółtowski
50 Z działalności Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Rolniczego, „Gazeta
Powszechna”, 21 III 1924.
51 Z Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Rolniczego, „Dziennik Poznański”-
22 II 1924.