Szymon Rudnicki DziaÅalnoÅÄ polityczna polskich konserwatystÃ³w ...

More documents

Recommendations

Info

i 264 łania narodowej demokracji, demagogia i polityka zwiększająca napięcie na kresach wschodnich. W tych spraw ach zbliżała się do stańczyków wileńska grupa konserw atystów , reprezentująca nacjonalizm odm ienny od endeckiego. Do początków 1922 r. pod wpływam i stańczyków pozostawały wielkopolskie koła konserw atyw ne. Politykę zgodną z ich założeniami na terenie sejm u prowadził Klub Pracy K onstytucyjnej. Od chwili podjęcia przez sejm uchw ały o reform ie rolnej stosunek do niej stał się podstawowym probierzem dla konserw atystów . Przed wyboram i 1922 r. większość ziemian doszła do wniosku, że najw iększe szanse obrony ich interesów stw arza narodow a dem okracja. Dlatego ziem iaństwo poparło ją finansowo w wyborach. SPN, które poszło do wyborów wspólnie z liberalną inteligencją, staw iającą na Piłsudskiego, poniosło całkowitą klęskę. Od tej chwili rozpoczyna się ekspansja konserw atystów wielko<strong>polskich</strong>. Zdołali oni wciągnąć do w spółpracy politycznej zamożne chłopstwo swojej dzielnicy, tworząc model partii konserw atyw nej, która była ideałem dla ziemian. Rola ich poza W ielkopolską będzie rosła wraz ze wzrostem nastrojów antyendeckich ziem iaństwa. Uznało ono za zdradę ze strony n a - 1 rodowej dem okracji podpisanie paktu lanckorońskiego i poparcie w 1925 r. ustaw y sejm owej w spraw ie reform y rolnej. N astroje te można obserwować również wśród ziem ian b. Królestwa. W 1923 r. nie w ystąpili oni przeciwko ZLN m. in. ze względu na krytyczną sytuację gospodarczą, coraz większą inflację i konieczność napraw y skarbu. Z drugiej strony działała obawa przed w ystąpieniam i robotniczym i. W reszcie rząd utw orzony na podstaw ie paktu lanckorońskiego istniał zbyt krótko, by podjąć kroki organizacyjne. Odgrywało też rolę przyw iązanie niektórych działaczy ziem iańskich do narodowej demokracji. Dalsze badania pow inny ustalić bardziej precyzyjnie przyczyny takiej w łaśnie postawy. Pierw si działacze ziemiańscy Królestwa (Stecki, Fudakowski) zaczęli się odsuwać od ZLN w 1924 r. Punktem kulm inacyjnym nastrojów antyendeckich był zjazd ziem iaństw a w W arszawie we w rześniu 1925 r. Odtąd postępuje szybko proces jednoczenia ruchu konserw atyw nego pod egidą W ielkopolan. Kolejno w chłaniają oni Narodowo-Chrześcijańskie Stronnictwo Ludowe i Stronnictw o Zachowawcze. Szybko zdobyw ają wpływy w b. Królestwie, osiągają pewne w pływ y na W ileńszczyźnie. Poza ich w pływ am i pozostaje SPN, nie odgrywające w tym momencie większej roli. Opanow ują także ruch m onarchistyczny. Proces ten przerw any został przez przew rót majowy, po którym część ziemian wróciła do narodowej demoracji. v Przew rót m ajowy zmienił w sposób istotny sytuację konserw atystów . Przed m ajem zarówno Klub Pracy K onstytucyjnej w Sejm ie Ustawodawczym, jak Klub Chrzęścijańsko-Narodowy w sejm ie I kadencji stanow iły języczek u wagi w różnorakich kom binacjach sejmowych. Liczyć się z tym stanem rzeczy m usiały partie polityczne, pragnące przeprowadzić ustaw ę
265 lub stworzyć większość rządową. Za udzielone poparcie konserwatyści uzyskiwali określone ustępstw a, które jednak uważali przew ażnie za niezadowalające. Stąd nieraz zm iana frontu, przechodzenie do opozycji lub w strzym yw anie się od głosu, gdy rozstrzygały się losy rządów na forum sejmowym. Natom iast jeśli chodzi o realny w pływ konserw atystów na rządy i politykę państw a, m usim y odejść od kryterium form alnego i stw ierdzić, że ich w pływ y po przewrocie m ajow ym znacznie się zwiększyły. Rządy pom ajowe lepiej realizowały ich cele klasowe i stąd poparcie, jakie u konserw atystów znalazły.
Page 1:
Działalność polityczna polskich
Page 4 and 5:
i Okładkę projektow ał -
Page 6 and 7:
6 cyjnej 2. Problem ten według aut
Page 8 and 9:
8 Te prądy walczące w łonie part
Page 10 and 11:
10 konkretnych instytucji istnieją
Page 12 and 13:
12 Od początku konserw atyzm był
Page 14 and 15:
14 mowanej przez nich pozycji. Na d
Page 16 and 17:
16 Obok nacisku gospodarczego ziem
Page 18 and 19:
13 nie była w stanie odmówić. W
Page 20 and 21:
20 i czyn. Z jednej strony przekona
Page 22 and 23:
22 ców. „Czas” pisał wówczas
Page 24 and 25:
24 Kiedy w 1913 r. wydawało się,
Page 26 and 27:
i 26 W ojna przerw ała tę polem i
Page 28 and 29:
28 burzenie ustalonych stosunków i
Page 30 and 31:
30 Ostatecznie Lidze Narodowej uda
Page 32 and 33:
i 32 N atom iast w ystąpiło z nie
Page 34 and 35:
34 form alnie w ystąpił ze SDN. U
Page 36 and 37:
I 36 skiego. Przechodząc na pozycj
Page 38 and 39:
38 i aktyw istycznych z K rólestw
Page 40 and 41:
Rozdział II Próby przystosowania
Page 42 and 43:
42 tuację, w jakiej znaleźli się
Page 44 and 45:
44 Na, pierwszym w alnym zgrom adze
Page 46 and 47:
46 tym bardziej pilne, że od poło
Page 48 and 49:
48 w płacałyby do 20% dochodów.
Page 50 and 51:
50 się Stronnictw o Pracy Narodowe
Page 52 and 53:
52 w atystów Królestwa. Odczuwał
Page 54 and 55:
54 wody, które skłoniły go do no
Page 56 and 57:
56 m as robotniczych w obronie rzą
Page 58 and 59:
58 rzystać te nastroje w celu podp
Page 60 and 61:
60 m entu austriackiego. Podobnie n
Page 62 and 63:
62 mojżeszowego. Był to jedyny ob
Page 64 and 65:
64 dynie stosunkiem do niej konserw
Page 66 and 67:
66 lacji. W iązał się z tym prob
Page 68 and 69:
k 68 czyków i realistów o krótko
Page 70 and 71:
70 Kom isja obradow ała w W arszaw
Page 72 and 73:
72 Na postaw ę posłów K PK i Cze
Page 74 and 75:
74 Pod w pływ em rozgoryczenia zda
Page 76 and 77:
76 finansow ania reform y. Jerzy M
Page 78 and 79:
78 m unistycznym m ającym na celu
Page 80 and 81:
Rozdział III 0 granice i konstytuc
Page 82 and 83:
82 siedzeniu lwowskiej grupy Ligi N
Page 84 and 85:
84 Gdy zbliżał się upadek gabine
Page 86 and 87:
i 86 v uznały W itosa za najlepsze
Page 88 and 89:
68 Poglądy narodowej dem okracji u
Page 90 and 91:
90 ło — obejm ując nią równie
Page 92 and 93:
92 „Dziennik Poznański” w odr
Page 94 and 95:
94 tom iast w kilkunastoosobow ym s
Page 96 and 97:
96 w możliwość przeprow adzenia
Page 98 and 99:
i 98 i związanie się z PZL utrudn
Page 100 and 101:
100 cfcwami, „(będąc czerw oną
Page 102 and 103:
102 W lipcu 1920 r. doszło do spi
Page 104 and 105:
104 warszaw ski uważa za najw ięk
Page 106 and 107:
106 prow adzenia do zbliżenia, w y
Page 108 and 109:
108 I. Rosnera — związanego od p
Page 110 and 111:
110 taktycznych nie przyłączy si
Page 112 and 113:
1 1 2 go. Nie miało tych problemó
Page 114 and 115:
114 rego im ieniu Dubanowicz zażą
Page 116 and 117:
116 zaatakowano Piłsudskiego. Za z
Page 118 and 119:
118 Listy Dubanowicza o sukcesach N
Page 120 and 121:
120 nieustępliwość przed demagog
Page 122 and 123:
122 spłaty w zdeprecjonow anym pie
Page 124 and 125:
124 sady reform y rolnej. PSL „Pi
Page 126 and 127:
126 gospodarkę. Poza tym rolnictw
Page 128 and 129:
128 K om isja Porozum iewawcza, a w
Page 130 and 131:
130 Form alnie nie negując potrzeb
Page 132 and 133:
132 na zebraniu powiedziane, po wyg
Page 134 and 135:
134 jak ¡pisze W. Meysztowicz —
Page 136 and 137:
136 działającej w Poznański[e]m
Page 138 and 139:
138 Bardzo prawdopodobne, że wyw o
Page 140 and 141:
140 K PK włożył znaczny w ysiłe
Page 142 and 143:
142 obecni Abraham ow icz i Kolisze
Page 144 and 145:
j 144 t kało z coraz większego za
Page 146 and 147:
146 Rzeczywiście w tym czasie K PK
Page 148 and 149:
148 20 m in m k dla każdego z nich
Page 150 and 151:
150 wicz, Stefan Laurysewicz, Tadeu
Page 152 and 153:
152 PZK zam ierzali początkowo iś
Page 154 and 155:
154 najw ięcej sił w jednym bloku
Page 156 and 157:
156 w em żydowskim. Stanowisko kon
Page 158 and 159:
i 158 a razem z grupam i mniejszoś
Page 160 and 161:
Rozdział VI Pakt lanckoroński. Ek
Page 162 and 163:
j 162 nie ChZJN pozostał przy Zamo
Page 164 and 165:
164 no ustąpienia W ojciechowskieg
Page 166 and 167:
166 T. Szułdrzyński i A. Żółto
Page 168 and 169:
168 społeczeństwa” 28. Nie był
Page 170 and 171:
170 losy rządu, rozwój sytuacji w
Page 172 and 173:
172 W śród części ziem iaństw
Page 174 and 175:
174 ppwiedzenia swojej opinii stał
Page 176 and 177:
J 176 Trudności, jakie stworzyło
Page 178 and 179:
178 guły występowali bez podawani
Page 180 and 181:
180 ski, A leksander Rosset, Leopol
Page 182 and 183:
182 obszernego m em oriału, „opr
Page 184 and 185:
184 wiele innych zalet, które korz
Page 186 and 187:
186 pożyczki zagranicznej, naw et
Page 188 and 189:
188 z wnioskiem o uchw alenie podat
Page 190 and 191:
190 tych zm ianach ZLN rozpoczął
Page 192 and 193:
192 Radzieckim. W stosunku do Litw
Page 194 and 195:
194 warków i m ajątków pow iatu
Page 196 and 197:
196 Zadanie powyższe staw iały so
Page 198 and 199:
198 zować natychm iast, gdy sytuac
Page 200 and 201:
200 produkcję i osłabi odpornoś
Page 202 and 203:
202 podkreślało zawsze udział ch
Page 204 and 205:
204 Działacze ChNSR tłum aczyli s
Page 206 and 207:
206 11 stycznia 1925 r. ukazał si
Page 208 and 209:
208 W św ietle powyższych założ
Page 210 and 211:
210 z jego przyjaciółm i politycz
Page 212 and 213:
212 nadal dom inował charakter nad
Page 214 and 215: 214 Na tym spraw a ucichła i z nie
Page 216 and 217: 216 rząd”. W tedy, po ew entualn
Page 218 and 219: J 218 projekt ordynacji wyborczej z
Page 220 and 221: A 220 lam entu na prawo. Większoś
Page 222 and 223: 222 elem entów faszyzm u „Czas
Page 224 and 225: 224 kierunku nie uczynili. Przypom
Page 226 and 227: 226 mieścił „Dziennik Poznańsk
Page 228 and 229: 228 N ajważniejsze jednak tym raze
Page 230 and 231: 230 wzburzonym i uczestnikam i obra
Page 232 and 233: 232 zdaniem Potockiego, muszą sta
Page 234 and 235: 234 wniosków i nie m iała żadneg
Page 236 and 237: 236 Dworski nie podpisyw ał Zasad,
Page 238 and 239: 238 W chłonięcie Stronnictw a Zac
Page 240 and 241: 240 się w Polsce całej naw et jed
Page 242 and 243: 242 szawska”. Na zjeżdzie tym w
Page 244 and 245: 244 trudno powiedzieć. Zarówno Ma
Page 246 and 247: A 246 żadne nie poczuwało się do
Page 248 and 249: 248 ków w kierunku napraw y sytuac
Page 250 and 251: 250 kuł znam iennym zdaniem : „N
Page 252 and 253: 252 wiedział, skąd wziąć pieni
Page 254 and 255: 254 alarm widząc dym, widziano wod
Page 256 and 257: 256 dową i wzm ocnieniem rządu”
Page 258 and 259: 258 redaktor „Dziennika Poznańsk
Page 260 and 261: Zakończenie Ziem iaństwo każdego
Page 262 and 263: 262 w 1905 r., w narodowej demokrac
Page 266 and 267: Wykaz stosowanych skrótów partii,
Page 268 and 269: Bibliografia I. Źródła archiwaln
Page 270 and 271: 270 Dokumenty i materiały do stosu
Page 272 and 273: 272 „Ziemianin”, 1917—'1920.
Page 274 and 275: 274 Dziesięciolecie Towarzystwa Ek
Page 276 and 277: 276 asilewskiB., Litwa i Białoruś
Page 278 and 279: 278 Czernin Ottokar 37 Czetwertyńs
Page 280 and 281: 280 Koźmian Stanisław 19, 270 Kra
Page 282 and 283: 282 Rabski Władysław 203, 225 Rad
Page 284 and 285: Zawisza Bohdan 154, 199, 204—206,
show all

Szymon Rudnicki DziaÅalnoÅÄ polityczna polskich konserwatystÃ³w ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

Szymon Rudnicki DziaÅalnoÅÄ polityczna polskich konserwatystÃ³w ...