Szymon Rudnicki DziaÅalnoÅÄ polityczna polskich konserwatystów ...
Szymon Rudnicki DziaÅalnoÅÄ polityczna polskich konserwatystów ...
Szymon Rudnicki DziaÅalnoÅÄ polityczna polskich konserwatystów ...
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
cyjscy podolacy natom iast dostali się pod wpływy narodowej demokracji,<br />
która zdobywała wpływy szerm ując hasłam i nacjonalistycznym i.<br />
4. W zaborze pruskim , jako w ynik sposobu przeprow adzenia uwłaszczenia<br />
i dalszego rozw oju gospodarczego, powstała znaczna ilość zamożnych<br />
gospodarstw chłopskich. Z ich właścicielami ziem ianie potrafili nawiązać<br />
dobre stosunki gospodarcze i społeczne. Więź tę w zm acniała polityka<br />
germ anizacyjna, prowadząca do zwiększenia solidarności społeczeństw<br />
a polskiego. Proces przejm ow ania wpływów z rąk konserw atystów przez<br />
narodow ą dem okrację w Wielkopolsce przebiegał stosunkowo łagodnie.<br />
Konserw atyści wielkopolscy aż do odzyskania niepodległości nie posiadali<br />
własnej partii politycznej, poza próbą stw orzenia takowej po akcie 5 listopada.<br />
W arunki gospodarcze i polityczne oraz ustrój praw ny w ytw orzyły odm<br />
ienne typy m entalności i m iały zasadniczy w pływ na strukturę społeczną<br />
i polityczną ziem iaństw a poszczególnych zaborów. Problem y te nie są<br />
zbadane. Stąd wiele kwestii z tego zakresu zostało poruszonych wyłącznie<br />
w sposób opisowy, a skoncentrowano się na badaniach zachowań politycznych<br />
ziem iaństw a w latach 1918— 1926 oraz nad w zajem nym stosunkiem<br />
ziem iaństw a jako klasy i stronnictw konserw atyw nych.<br />
Na ziem iaństwo oddziaływały rozm aite prądy polityczne. Ziemianie<br />
działali w niejednej partii. Ale ruchem , który rekrutow ał się praw ie w y<br />
łącznie z ziemian, był ruch konserw atyw ny. Ze względu na bazę społeczną<br />
podstaw ową funkcją tego ruchu stała się obrona interesów ziemiaństwa.<br />
Ruch konserw atyw ny wszedł w okres niepodległości obciążony piętnem<br />
współpracy z zaborcami. Wszedł w niepodległość rozbity na kilka<br />
partii i w odróżnieniu od innych kierunków politycznych nie zdołał osiągnąć<br />
zjednoczenia. W początkowym okresie przewodziła tem u ruchowi, ze<br />
względu na swoje doświadczenie polityczne, grupa konserw atystów krakowskich.<br />
Zbyt odm ienne były jednak tradycje polityczne i m etody działania,<br />
by zdołała ona utrw alić swoją pozycję. Kres jej wpływom położyła<br />
klęska wyborcza 1922 r. Od tego m om entu rolę przew odnią objęło najlepiej<br />
zorganizowane i dysponujące szerszym społecznym zapleczem ziem<br />
iaństw o wielkopolskie, zdobywając coraz większe wpływy.<br />
261<br />
Godny podkreślenia jest upadek ruchu konserw atyw nego w Królestwie.<br />
W pierwszych latach, jeszcze z rozpędu, działało SPR, tracąc jednak stale<br />
na znaczeniu. Po roku 1920 im pulsy do tw orzenia partii konserw atyw nej<br />
w Królestwie będą pochodziły z zew nątrz: z Krakow a i Poznania. Niew<br />
ątpliw ie jedną z przyczyn tego upadku był większy niż gdzie indziej<br />
w pływ narodowej dem okracji na ziem iaństwo tej dzielnicy. Autorowi nie<br />
udało się odpowiedzieć na pytanie, jaki w pływ na upadek ruchu konserwatywnego<br />
na tym terenie miało nasilenie ruchu rew olucyjnego w b. Królestwie<br />
i w związku z tym konieczność szukania oparcia, podobnie jak
Change language