Szymon Rudnicki Działalność polityczna polskich konserwatystów ...

-Natomiast Jaw orski widział w postaw ie daw nych realistów w pływ y abpa
Teodoi-owicza 67.
W tym w ypadku oddział krakow sko-lwow ski poszedł na ustępstw a i Zarząd
SPK w ydał odpowiedni kom unikat. K w artał później zostało to powtórzone.
Zarząd SPK powiadam iał, że SPN (oddział krakowsko-lwowski) nie
posiada klubu w sejm ie. Natom iast niektórzy członkowie SPN wchodzą
w skład KPK, ale klub ten nie może być identyfikow any ze stronnictw em ,
nie bierze ono też odpowiedzialności za jego stanowisko 68. Nie wiem y, co
w płynęło na pow tórne odcięcie się stronnictw a od K PK , i to w form ie
znacznie ostrzejszej. Mogła odegrać rolę postaw a K PK wobec rządu P a­
derewskiego, a następnie Skulskiego, który K PK poparł w brew ZLN.
Postaw a KPK, m etody działania klubu, jego elastyczność, przede
w szystkim popieranie polityki Piłsudskiego przeciw staw iało go narodow ej
dem okracji. Licząc 17 posłów (Chaniewski zginął podczas w ojny polsko-
-radzieckiej), był często języczkiem u wagi. Toteż „Gazeta W arszaw ska” nie
żałowała m u epitetów . Pisała o „zlepku bez fizjonomii program ow ej”.
Oskarżała go o sojusz z ludowcam i i socjalistam i, o zależność od Żydów,
a próby osiągnięcia kom prom isu określała jako intryganctw o. Zarzuty te
rozciągała następnie n a całą galicyjską grupę konserw atyw ną 69.
Gdy grupa galicyjska dążyła do oderw ania się od swej przeszłości, starcia
z siebie piętna ugody i reakcyjności, grupa w arszaw ska dążyła do w y­
raźniejszego podkreślania charakteru zachowawczego SPK. Stąd żądanie
zaostrzenia stanow iska przez K PK . Tem u celowi służyć m iała propozycja
A. Popławskiego, w im ieniu grupy warszaw skiej przedstaw iona M. Bobfzyńskiem
u, by został prezesem stronnictw a. H enryk Potocki oświadczył
S. Starzyńskiem u, że realiści postaw ili tę kandydaturę jako „bojow ą”, tłu ­
macząc m u jednocześnie konieczność wszczęcia w a lk i70. Jeżeli działacze
krakowscy nie m ieli nic przeciw tej kandydaturze i sądzili, że w w ypadku
jej wysunięcia przez oddział w arszaw ski nie pow inna ona napotkać tru d ­
ności, to dla działaczy lwowskich osoba Bobrzyńskiego była nie do przyjęcia.
Przede w szystkim ze w zględu na stosunek do Bobrzyńskiego w Galicji
Wschodniej, gdzie przed w ojną gwałtow nie zwalczano jego politykę. K andydatura
ta uniem ożliwiłaby zdobycie przez oddział lwowski większych
Wpływów. Przekreślałaby lansow aną tezę, że SPK jest czymś nowym, a nie
kontynuacją dawnego SPN. Rację m iał S. Starzyński, który pisał do Tarnowskiego,
że uniem ożliwiłoby to rów nież współpracę z innym i stronni-
99
67 List S. Starzyńskiego do Z. Tarnowskiego z 9 I 1920, ADzT 666; List W. L. Jaworskiego
do M. Bobrzyńskiego z 13 VII 1920, BJ, 8100 III, k. 60.
68 Z SPK, „Dziennik Powszechny”, 16 XII 1919; Z prawicy narodowej, tamże, 12
Ul 1920.
63 Z. W [a s i 1 e w s ki], Cetno-licho, „Gazeta Warszawska”, 19 III 1919; K. L u-
tosławski, Z rozważań posejmowych, „Sprawa”, 5 IX 1919; A c e r bus, Przesilenie,
tamże, 19 XII 1919; pt., Z obrad sejmowych, tamże, 23 I 1920.
70 List S. Starzyńskiego do Z. Tarnowskiego, ADzT 661.