Szymon Rudnicki Działalność polityczna polskich konserwatystów ...

241
atakowało również partie praw icow e 66. Najwięcej m iejsca poświęcało jednak
„spraw ie probierczej dla Polski, to jest spraw ie żydowskiej”. Poświęcano
jej znaczną część każdego num eru. Atakowano Askenazego i Feldm
ana, Einsteina i Bergsona. Każdego przeciw nika politycznego określano
jako Żyda (J. Kaden Bandrowski) lub ich sługusa (Żeromski). Podobnie
czyniono z pismami, takim i jak „Skam ander” czy „W iadomości Literackie’.’
W m yśl tych założeń opracowano program pisma. Nie zaw ierał on założeń
ekonomicznych. Pismo tłum aczyło to tym , że takow e Europa cywilizowana
dopiero form ułuje. Określono natom iast „zasady społeczne”, którym
i zam ierzano się kierować. „Bronim y własności we wszelkiej postaci
przed grabieżą z jakiejkolw iek strony” — pisało pismo. „Przeciw staw iam
y się walce klas, jako czynnikow i destrukcyjnem u, zużyw ającem u nieprodukcyjnie
siły narodu, w yw ołującem u nędzę, siejącem u anarchię i obniżającem
u poziom m oralny przez staw ianie za jedyny cel korzyści m aterialne
poszczególnych grup w brew dobru ogółu. Zwalczamy jednakow o kom
unizm , socjalizm wszelkich odcieni i demagogiczny radykalizm , jako różne
stopnie jednej doktryny, nie czyniąc między nim i żadnej różnicy”. Dalej
następow ały ataki na parlam entaryzm . Pismo „nie uznawało dem okracji
jako ludow ładztw a” 67. W program ie tym zostało powiedziane to, czego
inni nie m ieli odwagi (lub m ieli rozsądek) napisać.
Idea m onarchii stała się też częścią program u partii politycznej. H. T arnowski
odm awiał m iana konserw atysty zwolennikom republiki. Na swoim
w alnym zebraniu 8 w rześnia 1925 r. SZ uchwaliło, że „z obecnego zam ętu
uratow ać może Polskę jedynie zm iana form y rządu z republikańskiej na
m onarchistyczną”, i zobowiązało zarząd do podjęcia kroków celem konsolidacji
sił m onarchistycznych. Jednocześnie przyjęto postanow ienie niepublikow
ania tych uchw ał ze względów tak ty czn y ch 68.
Pierw szą organizacją, która za swoje naczelne hasło uznała wprowadzenie
m onarchii w Polsce, była Organizacja Młodzieży M onarchistycznej. Stanowiła
ona kontynuację Organizacji Młodzieży Narodowo-Zachowawczej.
Program i nazwę przyjęto na zjeździe w Poznaniu 11 m arca 1922 r. Obok
m onarchizm u podstaw owym i hasłam i był katolicyzm. Od 1922 r. nie natrafiam
y jednak na ślady jej działalności aż do 1924 r., kiedy to ożywiła
się i zaczęła wciągać do w spółpracy starsze pokolenie. OMM działała w y­
łącznie w środow isku wyższych uczelni. Była organizacją nieliczną, ale
Wpływową. Świadczyłby o tym udział w jej zjeździe w lutym 1925 r.
przedstaw icieli ZLN (Antoni Marylski), ChNSR (poseł Adam Żółtowski),
SZ (K onstanty Plater). Sprawozdanie ze zjazdu zamieściła „Gazeta W arct
„Polując na władzę, a ścigana przez wilków z lewicy, wyrzucała im z automobilu
prosię do pożarcia, aby zyskać na czasie. Wilki rozdzierały prosię i z jeszcze większym,
bo podnieconym apetytem ścigały myśliwców”, Autorytet, „Pro Patria”, VI 1925.
67 Nasze podwaliny, „Pro Patria”, 15 X 1924.
H. Tarnowski, Republikanizm a konserwatyzm, „Biuletyn” SZ, 15 VII
1924; Linkeus, Położenie w obozie zachowawczym...
16 — Działalność polityczna..