Szymon Rudnicki Działalność polityczna polskich konserwatystów ...

215
z którym konserw atyści mogą współpracować. Dzielił SZ i ZLN stosunek
do reform y rolnej, ale łączył jednakow y stosunek do nacjonalizm u i problem
u władzy. Dlatego prasa narodow odem okratyczna tolerow ała naw et
ataki na siebie. „Nie bierzem y m u naw et za złe pew nych niechętnych
wobec ZLN w ystąpień — pisał J. Hłasko — ponieważ SZ przedstaw ia poważny
ruch ideowy, w yw ierający wpływ, który z w ielu względów uw ażam
y za zdrowy, na koła nie tylko członków swoich” 84. Tym, co przede
wszystkim odpowiadało narodow ym dem okratom w działalności SZ, była
walka ze stańczykam i, co w ielokrotnie podkreślano. Osłabiając ich w pływ
y na terenie Galicji Zachodniej spełniało SZ zadania, którego nie udało
się wykonać przez wiele lat endecji.
SZ nie zaprzestało ataków na SPN. Głównym zarzutem było, że SPN
„zamieniło swoją ideologię zachowawczą na radykalną i z bezwzględnością
godną lepszej spraw y zwalcza wszystko, co wychodzi z obozu narodowego,
a naw et ideę samego obozu”, że zajm uje stanowisko identyczne z partiam i
centrum , a „Czas” z „Naprzodem ”. W zarzutach tych SZ zajmowało stanowisko
identyczne z „Gazetą W arszawską” 8S.
„Czas” z reguły przem ilczał te ataki. Jedynie w lutym 1924 r. dw u­
krotnie zabrał głos, oba razy na dalszych stronach. Po raz pierw szy stając
w obronie Sikorskiego. Była to w ogóle pierwsza w zm ianka w „Czasie”
o istnieniu stronnictw a, i to pośrednia, bo nie wym ieniono nazwy, lecz
jedynie o „B iuletynie” napisano jako o „w ydaw nictw ie ogłaszającym się
za organ zachowawców”. Po kilku dniach uznano, że ta notka nie załatw ia
spraw y i wrócono do spraw y w tonie znacznie ostrzejszym, atakując
im iennie SZ i „B iuletyn”. Stanowisko „B iuletynu” określano jako porachunki
osobiste, a zarzuty pod adresem działaczy SPN jako nieetyczne i niedorzeczne.
Zakończono artykuł pytaniem pod adresem Dworskiego: „Wobec
posługiw ania się redaktorów B iuletynu taką bronią kom prom itującej
w pierwszej linii całe nowe stronnictw o, należy zapytać, czy prezes Stronnictw
a p. A leksander Dworski, znany ze swej bezstronności i lojalnego sądu
o ludziach i rzeczach, czytuje organ przez siebie autoryzow any i czy
zgadza się na tego rodzaju m etody w alki” 86
Oburzony napaściam i „B iuletynu” Hupka zgłosił w ystąpienie ze Związku
Ziem ian i proponował, by wszyscy członkowie SPN tak uczynili. M otywował
to tym, że „obecnie zendeczały Związek Ziemian w K rakowie po
W ystąpieniu kilkunastu członków płacących wielkie składki będzie już
tylko wegetował i gotów w roku przyszłym rozsypać się lub zmienić za­
84 J. Hł., Biuletyn SZ, „Gazeta Warszawska”, 12 VIII 1924. Nawet nazwanie gru-
Py Dubanowicza „folwarkiem” narodowej demokracji określił jedynie jako niesłuszne,
J. Hł., Śród zachowawców, tamże, 12 III 1924.
“5 Z zagadnień konserwatywnych, „Biuletyn” SZ, 15 II 1924; Polityka stańczyków,
■.Gazeta Warszawska”, 31 III. 1924, oraz uwagi z powodu śmierci A. Jędrzejowicza,
tamże, 7 V 1924.
!G Insynuacje, „Czas”, 3 II 1924; Zapytanie, tamże. 7 II 1924.