Scarica in PDF - Facoltà di Lettere e Filosofia

36
RITA SAIU
Mars annis duobus. Sol diebus trecentis sesaginta quinque oris quinque minutis 39, quod
spacium appelatur annus solaris. Sol singulis diebus conficit minuta 59 ( 12 ) Venus eodem
fere tempore cum Sole complet suam circulationem, nam singulis diebus conficit fere 59 ( 13 )
minuta. Mercurius eodem fere tempore cum Venere suum circulum absoluit. Luna (denique?)
totum zodeacum percurrit in 27 diebus horis fere octo; deiende ut asequitur solem
quasi bidum consumit: ergo motus septem planetarum sunt valde diuersi, et simul fiunt:
ergo quilibet planeta proprium sibi cœlum vendicat; sed praeter hos planetas dantur stellæ
fixæ eamdem semper distanciam seruantes: ergo non possunt esse in eodem cœlo cum planetis;
sed necessario debent esse in octauo cœlo; sed aliunde in firmamento reperiuntur tres
motus iuxta obseruationes adstronomicas, diurnus scilicet retrogradus et trepidationis: ergo
preter firmamentum ponendi sunt alii duo cœli.
Probatur minor subscripta: firmamentum mouetur ab oriente in ocidentem qui motus
dicitur diurnus; ab occidente in orientem, qui motus dicitur retrogradus, et a polo ad Polum,
qui motus dicitur trepidationis: ergo in firmamento reperiuntur tres motus diuersi;
sed omnes isti motus non possunt primo et per se conuenire uni corpori cœlesti: ergo unus
ex his tribus motibus erit proprius firmamenti scilicet motus retrogradus. Alij vero duo
proueniunt a duabus alijs cœlis superioribus: ergo ponendum est nonum cœlum, quod
motu sibi proprio rapiat firmamentum a Polo ad Polum; et hoc nonum cœlum propter nimiam
perspicuitatem dicitur cristalinum, glaciale et aqueum, de quo potest verificari dictum
scripturæ: fiat firmamentum in medio aquarum, et diuidat aquas ab aquis ( 14 ). Item
ponendum est cœlum decimum siue primum mobile, quod motu sibi proprio secum rapiat
omnes cœlos inferiores ab oriente in occidentem: ergo cœli mobiles sunt decem; sed præter
hos datur cœlum empireum quod est sedes Beatorum: ergo cœli sunt undecim, quos sequens
sistema ostendit. // [p. 35] Quæres quinam sit numerum stelarum? Respondent
communiter adstronomi stellas notas esse millevigintiduas, ignotas vero et minoris magnitudinis
esse longe plures. Constat primo ex circulo lateo, quem communis opinio tenet esse
compactum ex inumeris stellis. Constat secundo ex quibusdam scripturæ locis, nam Genesis
decimo quinto, Deus Abrahæ dixit : suspice cœlum, et numera stellas, si potes ( 15 ). Item
cap 22 et 26 multiplicabo semen tuum sicut stellas cœli, et sicut arena, quæ est in litore
maris ( 16 ): ergo dantur plures aliæ stellæ præter asignatas ab adstronomis. Quaestio 7 de influxu
cœlestium in sublunaria.
( 12 ) Sottolineato nel testo.
( 13 ) Sottolineato nel testo.
( 14 ) Sottolineato nel testo.
( 15 ) Sottolineato nel testo.
( 16 ) Sottolineato nel testo.