Speelruimte voor transparantere rechtspraak - Wetenschappelijke ...

More documents

Recommendations

Info

4.3.2 beslotenheid en dissenting opinions rechters aan het woord over transparantie 227 Openbaarheid van de zitting en de uitspraak van de rechter is een belangrijke waarborg voor behoorlijke en zorgvuldige rechtspraak. Slechts voor een enkel rechtsgebied is op deze hoofdregel een uitzondering gemaakt. Dan prevaleert als uitgangspunt het beginsel van beslotenheid, bijvoorbeeld omdat de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer of de bescherming van bedrijfsgeheimen van belastingplichtigen zwaarder wegen dan de kenbaarheid en controleerbaarheid van de rechtspraak. Het is vanwege deze belangen dat zowel de kinderrechter als de belastingrechter achter gesloten deuren recht spreken. De besloten belastingrechtspraak is de afgelopen twintig jaar diverse malen vanuit de politiek ter discussie is gesteld. 25 Recent is wederom een wetsontwerp in voorbereiding genomen om de zittingsdeuren op het fiscale terrein te openen. De keuze om het belang van openbaarheid voortaan zwaarder te wegen wordt door de regering onder meer als volgt beargumenteerd: “Dat deze afweging nu anders uitvalt dan in het verleden, kan (…])mede verklaard worden door een toenemende maatschappelijke roep om transparantie, en, daarbij behorend, een andere waardering van privacy in het algemeen.” 26 Het voorstel heeft overigens tot veel kritiek geleid, zo blijkt uit de internetconsultatie. Die kritiek komt overigens vooral van accountants en belastingadviseurs, en niet van de rechterlijke macht. 27 Zoals transparantie niet nieuw is voor de rechtspraak, zo is beslotenheid dat evenmin. In diverse stadia onttrekt het werk en de oordeelsvorming van de rechter zich aan publieke controle, bijvoorbeeld het overleg in de raadkamer. 28 De worsteling tussen de onderscheidende motieven voor transparantie respectievelijk beslotenheid is dus niet nieuw. In het verleden hebben rechters zich daarover wel uitgelaten. Zo merkte mr. D. Asser, raadsheer in de Hoge Raad, in 2006 over het raadkamergeheim het volgende op: “Op het debat in de raadkamer kan geen publiekelijke controle worden uitgeoefend. En zo kan evenmin op het functioneren van individuele rechters in meervoudige kamers publieke controle worden uitgeoefend. (…) Ik wil niet zeggen dat het raadkamergeheim maar moet worden opgeofferd, maar wel- licht zouden de meervoudige rechters er eens wat meer rekening mee kunnen houden dat de traditie van het naar de beslissing toe motiveren van uitspraken en het daarmee verhullen van de gedachtewisseling in raadkamer, niet noodza- kelijkerwijs het vertrouwen en gezag van de rechtspraak verhoogt. Als rechter vind ik het raadkamergeheim natuurlijk wel erg comfortabel, toch zet ik er, zoals hierboven, wat kanttekeningen bij” (Asser 2006).
228 speelruimte voor transparantere rechtspraak In ons land worden bij een meervoudige kamer de individuele rechterlijke oordelen die afwijken van het oordeel van de meerderheid (dissenting opinions) niet openbaar gemaakt. Deze blijven geheim. Het Angelsaksisch recht, maar ook diverse continentaal Europese landen kennen daarentegen wel een systeem van dissenting en/of concurring opinions (zie hierover: Lasser 2004; Jessurun d’Oliveira 1991; Laffranque 2003). De afgelopen jaren hebben diverse leden van de rechterlijke macht, onder wie de president van de Hoge Raad, Corstens (De Pers 2009) ervoor gepleit om een dergelijk systeem ook in Nederland bij de hoogste rechtscolleges in te voeren (Thomassen 2006; Loth 2007). Enquête In het onderzoek hebben we met de rechters gesproken over beslotenheid in het algemeen en dissenting opinions in het bijzonder. In de enquête werd de respondenten gevraagd of de introductie van dissenting opinions bij de hoogste rechtscolleges wenselijk zou zijn. 29 Hierop antwoordde 62 procent de invoering (heel) onwenselijk te vinden en 24 procent (heel) wenselijk, terwijl 14 procent hierover geen mening zegt te hebben. De respondenten kregen vervolgens een aantal redenen voorgelegd waarom dissenting opinions onwenselijk respectievelijk wenselijk zijn, en werd gevraagd welke van deze redenen voor hen de belangrijkste is. 30 De antwoorden staan in tabel 4.8.
Page 1 and 2:
W E T E N S C H A P P E L I J K E R
Page 3 and 4:
De serie ‘Verkenningen’ omvat s
Page 5 and 6:
Vormgeving omslag: Studio Daniëls,
Page 7 and 8:
6 speelruimte voor transparantere r
Page 9 and 10:
8 speelruimte voor transparantere r
Page 11 and 12:
10 speelruimte voor transparantere
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178: 176 speelruimte voor transparantere
Page 227: 226 speelruimte voor transparantere
Page 243 and 244: 242 Tabel 4.12 speelruimte voor tra
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
302 Figuur 6.1 speelruimte voor tra
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
308 Figuur 6.2 speelruimte voor tra
Page 311 and 312:
310 Box 6.2 speelruimte voor transp
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
336 Box 6.13 speelruimte voor trans
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Page 349 and 350:
Page 351 and 352:
Page 353 and 354:
Page 355 and 356:
Page 357 and 358:
Page 359 and 360:
Page 361 and 362:
Page 363 and 364:
Page 365 and 366:
Page 367 and 368:
Page 369 and 370:
Page 371 and 372:
Page 373 and 374:
Page 375 and 376:
Page 377 and 378:
Page 379 and 380:
Page 381 and 382:
Page 383 and 384:
Page 385 and 386:
Page 387 and 388:
Page 389 and 390:
Page 391 and 392:
Page 393 and 394:
Page 395 and 396:
Page 397 and 398:
Page 399 and 400:
Page 401 and 402:
Page 403 and 404:
Page 405 and 406:
Page 407 and 408:
Page 409 and 410:
Page 411 and 412:
Page 413 and 414:
Page 415 and 416:
Page 417 and 418:
Page 419 and 420:
Page 421 and 422:
Page 423 and 424:
Page 425 and 426:
Page 427 and 428:
Page 429 and 430:
Page 431 and 432:
Page 433 and 434:
Page 435 and 436:
Page 437 and 438:
Page 439 and 440:
Page 441 and 442:
Page 443 and 444:
Page 445 and 446:
Page 447 and 448:
Page 449 and 450:
Page 451 and 452:
Page 453 and 454:
Page 455 and 456:
Page 457 and 458:
Page 459 and 460:
Page 461 and 462:
Page 463 and 464:
Page 465 and 466:
Page 467 and 468:
Page 469 and 470:
Page 471 and 472:
Page 473 and 474:
Page 475 and 476:
Page 477 and 478:
Page 479 and 480:
Page 481 and 482:
Page 483 and 484:
Page 485 and 486:
Page 487 and 488:
Page 489 and 490:
Page 491 and 492:
Page 493 and 494:
Page 495 and 496:
Page 497 and 498:
Page 499 and 500:
Page 501 and 502:
Page 503 and 504:
show all

Speelruimte voor transparantere rechtspraak - Wetenschappelijke ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?