Speelruimte voor transparantere rechtspraak - Wetenschappelijke ...

6.4.2 interne transparantie: instrumenten
transparantie: sturen en gestuurd worden 313
Wanneer we kijken naar de informatieverstrekking tussen gerechten
en de raad, dan is deze met name gericht op de bedrijfsvoering in ruime zin
(resultaten primair proces en bedrijfsvoering in enge zin). Binnen de rechtspraak
bestaat een groot aantal instrumenten om informatie over het primaire
proces en het gerecht vast te leggen. De kern ervan wordt gevormd
door de plannings- en verantwoordingsrelatie (p&v-relatie)tussen de raad
en de gerechten (als afgeleide van de relatie tussen de minister en de raad).
Binnen het gerecht is er weer een plannings- en verantwoordingsrelatie
tussen het bestuur en de sectoren.
Er is dus sprake van een drievoudige ‘loop’ in de p&v-relatie. In het licht van
de hier gehanteerde definitie van transparantie (de mate waarin de informatie
over het gerecht bekend, toegankelijk en begrijpelijk is) is de interne transparantie
van het gerecht gebaseerd op informatieverzoeken van de raad aan
het bestuur. Het bestuur dient dat inzicht te bieden. De raad gaat niet zelf ‘op
zoek’ naar informatie.
a. Planning
Volgens de Wet ro is de raad verantwoordelijk voor het nakomen van
de afspraken met de minister en het nakomen van de productieafspraken
door de gerechten. Beide afspraken betreffen aantallen en soorten zaken (q)
en prijzen voor deze zaken (p).
In mei stuurt de raad de jaarlijkse planningsbrief naar de gerechten. In deze
planningsbrief staat welke elementen in het jaarplan van het gerecht moeten
komen te staan, wat de prijzen van de zaken voor het planjaar zullen zijn
en welke regels in acht moeten worden genomen. Deze planningsbrief
wordt in het begin van het jaar aan de acwb 11 ter advisering voorgelegd.
De gerechten stellen op basis van deze planningsbrief een jaarplan (art. 31 Wet
ro) op met daarin de beoogde productie (aantal plus type zaken), de formatie
en de invulling van de kwaliteitscriteria.
Normaliter accordeert de raad het voorgelegde jaarplan (art. 33 Wet ro).
Daarbij hanteert de raad een aantal spelregels, zoals de eis dat er sprake is van
een sluitende begroting en veranderingen in aantallen zaken niet groter
mogen zijn dan vijf procent. De raad kan ook zijn goedkeuring aan een
jaarplan onthouden, hetgeen betekent dat er een nieuw plan moet worden
ingediend.
Met de pxq-bekostiging wordt het sturen op een gezonde financiële situatie
van het gerecht relatief overzichtelijk. Door de afspraken met de raad is het
voor een gerecht duidelijk over welk budget (pxq) men kan beschikken.