Speelruimte voor transparantere rechtspraak - Wetenschappelijke ...

More documents

Recommendations

Info

de rechtspraak in de media: drie negatieve trends 415 waarop de rechtspraak wordt uitgedaagd waar het gaat om transparantie. We baseren ons in dit hoofdstuk op deze driedeling: zichtbaarheid, begrijpelijkheid en bekritiseerbaarheid. Verder concentreren we ons op de proef met rechtbank-tv, voorgesteld door de Raad voor de rechtspraak in het kader van transparantie in de rechtspraak. Daarom spitsen we ons in het laatste deel voor de conclusie van dit hoofdstuk toe op het debat over camera’s in de rechtszaal zoals dat de laatste twintig jaar in de media is gevoerd. Dit hoofdstuk omvat de rapportage van een onderzoek, uitgevoerd door de Amsterdam School of Communication Research (ascor). Het onderzoek betreft twee zaken. Ten eerste een media-inhoudsanalyse van nieuwsitems over de rechtspraak in Nederland. Ten tweede een kort literatuuroverzicht ter ondersteuning van de inhoudsanalyse. De inhoudsanalyse bestaat uit het coderen, door een getrainde codeur, van geselecteerde nieuwsitems uit verschillende bronnen. Deze bronnen omvatten de elf grote landelijke dagbladen. Dit zijn: De Telegraaf, het Algemeen Dagblad, de Volkskrant, nrc Handelsblad, nrc Next, Trouw, Het Parool (hoewel de laatste jaren niet meer landelijk), Het Financieele Dagblad, De Pers, Metro en Sp!ts. De unit of analysis is het nieuwsitem (bijv. het krantenartikel) als geheel. De te bestuderen tijdsperiode loopt van 1 januari 1992 tot 1 januari 2012. Het beginpunt is ingegeven door de praktische overweging dat vanaf die datum steeds minstens twee landelijke dagbladen, nrc Handelsblad en Trouw, integraal zijn op te zoeken via het geautomatiseerde databestand LexisNexis. Andere media, zoals de Volkskrant (vanaf 1995), leveren additionele, kortere tijdsreeksen aan informatie. De einddatum is ook ingegeven door een praktische overweging: het feit dat LexisNexis steeds enige tijd achterloopt met archivering. De tijdsperiode heeft als bijkomend voordeel dat de meting loopt van tien jaar voor tot tien jaar na de oprichting van de Raad voor de rechtspraak in 2002. In de inhoudsanalyse wordt er gekeken naar zichtbaarheid, evaluatieve toon en framing van relevante nieuwsitems. Zichtbaarheid van de rechtspraak in de media wordt beschreven in een eerste stap. Vervolgens wordt per item bekeken in hoeverre de rechtspraak positief, negatief, neutraal (vanuit het standpunt van de rechterlijke macht gezien) of niet geëvalueerd is. Hierna wordt onderzocht hoe de rechtspraak in het nieuws wordt gebracht. Hierbij worden verschillende typen framing in eerste instantie onderscheiden, waarbij de nadruk ligt op frames betreffende transparantie, gezag en kritiek. Soorten transparantie-framing worden onderscheiden naar trefwoorden, voortbouwend op de driedeling uit het hoofdbetoog van deze Verkenning: zichtbaarheid, begrijpelijkheid, bekritiseerbaarheid. Soorten gezag-framing
416 speelruimte voor transparantere rechtspraak worden onderscheiden naar hoe de rechtspraak wordt bezien (bijv. een ‘expertise-frame’ of een ‘vertrouwen-frame’). Soorten kritiek-framing kunnen bijvoorbeeld worden onderscheiden naar wat voor kritiek er wordt geuit (bijv. te lage straffen) en door wie (bijv. politici). Het voorkomen van, en de onderlinge samenhang van deze frames kan op deze wijze worden gekwantificeerd. De rol van politici in het debat in de media wordt uitdrukkelijk meegenomen in de analyse. Wat betreft zichtbaarheid nemen we alle artikelen van de laatste twintig jaar mee. Vanwege de omvang beperken we ons wat betreft toon, framing en de vraag wie de bron van het nieuwsitem is (de hoofdredactie, een rechter, een gewone lezer, een columnist, enzovoorts) tot een steekproef van deze items. Een willekeurig tiende deel van deze artikelen wordt hiervoor gecodeerd door onze getrainde codeur op basis van een speciaal hiervoor opgesteld codeboek. Hierna richten we ons op een bepaalde casus, waarbij we alle artikelen over dat onderwerp coderen. Het belang van het beantwoorden van de kernvragen in deze studie moet vooral gezocht worden in het verkrijgen van inzicht in maatschappelijke discussies over de rechtspraak in het algemeen, en in relatie met transparantie in het bijzonder. Concreet worden kritiek op de rechtspraak en de roep om transparantie in de rechtspraak in kaart gebracht, zowel wat betreft waar deze roep vandaan komt als wat betreft waar deze roep zich op richt. Ook wordt bekeken hoe mediaberichtgeving van kritiek op en gezag van de rechtspraak is veranderd in de afgelopen twintig jaar. Dit kan handvatten bieden om tot een goede besluitvorming te komen omtrent hoe, en op welke punten, transparantie in de rechtspraak moet worden toegepast. Dit hoofdstuk gaat verder dan de bestaande literatuur (m.n. Ruigrok, Ismaili en Goelema 2011) op vijf manieren. Ten eerste, met een zwaardere nadruk op kritiek op, en gezag van, rechtspraak in plaats van een algemener portret van rechtspraak. Ten tweede, door zijn focus op ontwikkeling door de tijd heen in plaats van op vergelijking tussen media. Ten derde worden er meer media, en voor langere tijd, in de beschouwing betrokken: ook ad, nrc Next en Het Parool, regionale dagbladen en opiniebladen – gedurende twintig in plaats van één jaar. Ten vierde zijn we niet primair geïnteresseerd in episodische versus thematische framing (nieuwsitems met episodische frames zijn in ons hoofdstuk niet van groot belang), maar in transparantie-, gezag- en kritiek-framing. Ten vijfde doen we niet alleen algemene analyses, maar verdiepen we ons ook in één specifieke casus om tot een diepgaander inzicht te komen over rechtspraak en transparantie in de media.
Page 1 and 2:
W E T E N S C H A P P E L I J K E R
Page 3 and 4:
De serie ‘Verkenningen’ omvat s
Page 5 and 6:
Vormgeving omslag: Studio Daniëls,
Page 7 and 8:
6 speelruimte voor transparantere r
Page 9 and 10:
8 speelruimte voor transparantere r
Page 11 and 12:
10 speelruimte voor transparantere
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
Page 235 and 236:
Page 237 and 238:
Page 239 and 240:
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
242 Tabel 4.12 speelruimte voor tra
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
302 Figuur 6.1 speelruimte voor tra
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
308 Figuur 6.2 speelruimte voor tra
Page 311 and 312:
310 Box 6.2 speelruimte voor transp
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
336 Box 6.13 speelruimte voor trans
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Page 349 and 350:
Page 351 and 352:
Page 353 and 354:
Page 355 and 356:
Page 357 and 358:
Page 359 and 360:
Page 361 and 362:
Page 363 and 364:
Page 365 and 366: 364 speelruimte voor transparantere
Page 415: 414 speelruimte voor transparantere
Page 467 and 468:
Page 469 and 470:
Page 471 and 472:
Page 473 and 474:
Page 475 and 476:
Page 477 and 478:
Page 479 and 480:
Page 481 and 482:
Page 483 and 484:
Page 485 and 486:
Page 487 and 488:
Page 489 and 490:
Page 491 and 492:
Page 493 and 494:
Page 495 and 496:
Page 497 and 498:
Page 499 and 500:
Page 501 and 502:
Page 503 and 504:
show all

Speelruimte voor transparantere rechtspraak - Wetenschappelijke ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?