Speelruimte voor transparantere rechtspraak - Wetenschappelijke ...

More documents

Recommendations

Info

de rechtspraak in de media: drie negatieve trends 425 Men zou misschien verwachten dat deze negatieve oordelen grotendeels voortkomen uit de berichtgeving van bepaalde omstreden zaken. Maar er zijn geen concrete zaken die vaak terugkomen in het nieuws, afgezien van het proces-Wilders en de zaak-Lucia de B. Zeven maal is een artikel over het Wildersproces terechtgekomen in onze willekeurige steekproef van 102 artikelen. Drie van deze artikelen bevatten geen evaluatie, één evaluatie in balans en twee zijn overwegend negatief van toon. In slechts één van deze zeven artikelen wordt het functioneren van rechters uitsluitend negatief gekwalificeerd. Over Lucia de B. hebben we vier items in onze steekproef, en inderdaad is men hierbij telkens uitsluitend negatief. Dit zijn echter slechts vier van de twaalf uitsluitend negatieve evaluaties, en dan zijn er ook nog dertien overwegend negatieve artikelen te vinden in onze steekproef van 102 artikelen. De negatieve artikelen komen voor zowel in opiniestukken van advocaten als in redactionele commentaren, en zowel in geruchtmakende zaken als in het algemeen. Van de twaalf puur negatieve evaluaties betreft de helft het optreden van bepaalde rechters in specifieke zaken en de andere helft rechters in het algemeen. Kortom, de negatieve oordelen hierover beperken zich niet tot één of een klein aantal concrete zaken, maar is wijdverspreid. Het is ook niet het geval dat de negatieve oordelen uitsluitend in sommige kranten te vinden zijn en in andere niet. De twaalf uitsluitend negatieve kwalificaties bijvoorbeeld zijn verdeeld over zeven verschillende kranten. Omgerekend naar het aantal uitsluitend negatieve kwalificaties per krant is Trouw het vaakst uitsluitend negatief (16%) in onze sample. Aangezien dit nauwelijks hoger is dan het gemiddelde in onze sample (12%) lijkt deze afwijking niet erg betekenisvol. Van vier kranten (Het Parool, Sp!ts, Metro en nrc Next) zijn er geen artikelen in de sample terechtgekomen met uitsluitend negatieve kwalificaties. Gezien de grootte (gemiddeld negen artikelen per krant) en de scheefheid (van sommige kranten zitten er meer artikelen in dan van andere) van de sample kan dit toeval zijn. Kortom, op basis van onze steekproef vinden we geen sterke aanwijzingen voor verschillen in negatieve oordelen tussen de elf kranten van 1992 tot 2012. We merken daarbij op dat het aantal relevante artikelen klein is. De negatieve oordelen komen ook niet uit slechts één bepaalde hoek. Advocaten (8), anderen uit de praktijk (4), politici (4), wetenschappers (4) – ze zijn alle overwegend negatief. Waarbij advocaten, niet verrassend natuurlijk, vaak (4 maal) uitsluitend negatief zijn en anderen genuanceerder. Opvallend is verder dat de belangrijkste bron van alle negatieve oordelen de rechterlijke macht zelf is. Liefst negen keer zijn het rechters die negatief zijn over het functioneren van hun beroepsgenoten, waarvan driemaal uitsluitend negatief. Deze drie louter negatieve beoordelingen betreffen de kritiek van verscheidene rechters op de rechtspraak
426 speelruimte voor transparantere rechtspraak in vreemdelingenzaken door de Afdeling Bestuursrechtspraak Raad van State in 2008, het boek van rechter Rinus Otte over zijn collega’s in 2010, en verwijten van collega-rechters aan het adres van Tom Schalken in 2011. Prominente voorbeelden van duidelijk negatieve beoordeling van rechters door anderen zijn te vinden in de mediaberichtgeving rond de zaak-Lucia de B. en de zaak-Wilders. Genoemde voorbeelden zijn alle vrij recent, en dat is geen toeval. We zien een duidelijke stijging over de tijd van het aantal uitsluitend negatieve evaluaties. Als we de bestudeerde tijdsperiode van twintig jaar opdelen in vier gelijke stukken, dan zien we dat het aantal puur negatieve evaluaties toeneemt. In de laatste vijf jaar zijn er meer artikelen waarin rechters uitsluitend negatief worden geëvalueerd dan in de eerste vijftien jaar bij elkaar. Dit is slechts deels te verklaren uit het feit dat het totale aantal artikelen over rechtspraak en transparantie omhoog is gegaan. Er is niet alleen een stijging van uitsluitend negatieve evaluaties in absolute zin, maar ook in relatieve zin. We illustreren het aandeel van de artikelen dat louter negatieve evaluaties bevat per vijf jaar in figuur 8.3. Figuur 8.3 Aandeel artikelen dat uitsluitend negatieve evaluaties van rechters bevat 0,2 0,18 0,16 0,14 0,12 0,10 0,08 0,06 0,04 0,02 0 1992–1996 1997–2001 2002–2006 2007–2011 Bron: analyse van door ons gecodeerde krantenartikelen (n = 102). Wat in figuur 8.3 in het oog springt is de toename van het aandeel uitsluitend negatieve evaluaties. Het louter negativisme stijgt van gemiddeld nog geen negen procent van de gecodeerde artikelen in de eerste drie kwarten tot ruim 15 procent in het laatste kwart. Het functioneren van rechters wordt in de laatste jaren dus vaker op puur negatieve manier beschreven in dagbladen. Opnieuw tekenen we hierbij aan dat het hier niet gaat om een groot aantal nieuwsitems, wat noopt tot voorzichtigheid over onze conclusies op dit punt.
Page 1 and 2:
W E T E N S C H A P P E L I J K E R
Page 3 and 4:
De serie ‘Verkenningen’ omvat s
Page 5 and 6:
Vormgeving omslag: Studio Daniëls,
Page 7 and 8:
6 speelruimte voor transparantere r
Page 9 and 10:
8 speelruimte voor transparantere r
Page 11 and 12:
10 speelruimte voor transparantere
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
Page 235 and 236:
Page 237 and 238:
Page 239 and 240:
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
242 Tabel 4.12 speelruimte voor tra
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
302 Figuur 6.1 speelruimte voor tra
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
308 Figuur 6.2 speelruimte voor tra
Page 311 and 312:
310 Box 6.2 speelruimte voor transp
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
336 Box 6.13 speelruimte voor trans
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Page 349 and 350:
Page 351 and 352:
Page 353 and 354:
Page 355 and 356:
Page 357 and 358:
Page 359 and 360:
Page 361 and 362:
Page 363 and 364:
Page 365 and 366:
Page 367 and 368:
Page 369 and 370:
Page 371 and 372:
Page 373 and 374:
Page 375 and 376: 374 speelruimte voor transparantere
Page 425: 424 speelruimte voor transparantere
Page 477 and 478:
Page 479 and 480:
Page 481 and 482:
Page 483 and 484:
Page 485 and 486:
Page 487 and 488:
Page 489 and 490:
Page 491 and 492:
Page 493 and 494:
Page 495 and 496:
Page 497 and 498:
Page 499 and 500:
Page 501 and 502:
Page 503 and 504:
show all

Speelruimte voor transparantere rechtspraak - Wetenschappelijke ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?