Speelruimte voor transparantere rechtspraak - Wetenschappelijke ...

transparantie: sturen en gestuurd worden 347
De hr is geen onderdeel van de rechtspraak dat valt onder de Raad voor
de rechtspraak. Met de komst van de Raad voor de rechtspraak is een uitzondering
gemaakt voor de hr. Het is een rechtscollege dat rechtstreeks
afspraken maakt met het ministerie over de budgetten. De hr kent ook een
andere bestuursstructuur: het dagelijks bestuur wordt gevormd door de president,
de (plv) procureur-generaal en de directeur bedrijfsvoering. Het algemeen
bestuur bestaat uit het dagelijks bestuur aangevuld met de voorzitters
van de drie sectoren (straf, civiel en belasting). Er is een duale bestuursstructuur:
het rechterlijk beleid en de bedrijfsvoering zijn van elkaar gescheiden.
De verantwoordelijkheid voor het rechterlijk beleid ligt bij de onafhankelijke
leden van de raad en het parket, de beheersmatige verantwoordelijkheid valt
onder de directeur bedrijfsvoering, die door de minister is gemandateerd.
De directeur bedrijfsvoering heeft een beperktere functie binnen het bestuur
dan bij de rechtbanken en appelcolleges. Nieuwe managementbenaderingen
zullen minder snel door het algemeen bestuur ‘als bestuur’ worden opgepakt.
De afspraken met het ministerie over het budget zijn niet gebaseerd
op de pxq-bekostiging met een prijs per product. Daarvoor zijn de zaken
te divers van gewicht. De hr kent geen bulkzaken (behalve de zaken die
niet-ontvankelijk zijn verklaard.) Tevens kent de hr, in tegenstelling tot
de rechtbanken en appelcolleges, een omvangrijk Wetenschappelijk Bureau,
dat de zaken voorbereidt.
Ook de sturing verschilt op diverse punten met de rechtbanken
en appelcolleges.
– Het algemeen bestuur bewaakt niet de doorlooptijden. Dat doen de kamers
(kamervoorzitters of rolraadsheren) zelf. Bij de strafkamer is men sterk
afhankelijk van de planning van de a-g. Er is bij de hr een informatiesysteem
waarin alle zaken worden geregistreerd en waar de voortgang kan
worden gevolgd. Over het algemeen worden binnen de kamer afgesproken
doorlooptijden goed nagekomen.
– De drie kamers (straf, civiel en belasting) verschillen sterk van elkaar
in de werkwijze zoals het omgaan van middel en toelichting en kunnen
sturen op doorlooptijd (zie rapport commissie-Hammerstein (2008)).
– De toedeling van zaken geschiedt via het Straatsburgse methode: de griffie
maakt combinaties van raadsheren en bepaalt ad random welke zaak door
deze combinatie wordt behandeld. Het is vooraf onbekend wie welke zaak
gaat doen. (Deze werkwijze is ingevoerd door de president van de hr, mr.
S.K. Martens.)