Alegia klasikoak euskaraz Isopeteko, La Fontaineren eta

Alegia klasikoak euskaraz
ez zen desbideratu nabarmenki Samaniegoren testutik, poema bere egin eta berariaz
berridazteko: “Catu Eizari basokoa” alegian.
Guztiarekin, luzeagoak dira Juan Antonioren alegia guztiak. Izan ere, elipsi
narratiboak esplizitatu zituen, batzuetan. Beste batzuetan, aukeratutako neurrien
eraginez eletsu jokatzera behartuta egon zen.
Orokorrean, kultura-erreferente arrotzak, literatura-alusio jasoak eta metaforak
ezabatu edo lautu egin zituen.
Testuen tonuari dagokionez, Samaniegoren ironia-alderdia erabat apaldu edo
guztiz ezabatu zuen askotan Mogelek.
Horrelako berridazte prozedurak erabilita, gauzak garbi adieraztea zuen helburu,
testu ulergarria egitea, hori guztia neoklasizismoko poetikaren baitan.
Bestalde, euskara edozein arlotan erabiltzeko gai zela erakutsi nahi izan zuen.
Horretarako neologismoak erabili zituen baina, ulertuko ez zirelakoan, gaztelaniazko
esanahia eman zuen parentesi artean.
Izen bereziak euskaldundu zituen, testua xede-hizkuntzan eta -kulturan hobeto
uler zedin eta erabilera praktikoa izan zezan, azken buruan. Objektuak, izakiak eta
ohiturak itzultzeko orduan ere manipulatu zuen testua. Nekazarien eta ehiztarien giroko
ordainak eman zituen halakoak itzultzeko, baserriko bizimoduaren aberastasuna
nabarmentzeko.
Metrikari dagokionez, Samaniegok 11-7 sarritan erabili zuen. Berdin-berdina
egiten saiatu zen Juan Antonio. Hala ere, ez zuen errespetatu gaztelaniazko ahapaldisistema.
Errimari dagokionez, gaztelaniazkoaren aurrean menpekotasuna erakusten du,
errima kontsonantea hautatu baitzuen, euskal ereduko hoskidearen kaltean. Erakutsi
nahi izan zuen euskara gai zela edozein neurri- eta errima-sistemara egokitzeko.
Irakaspenetan mezu berbera eman zuen gehienetan. Batzuetan, hala ere, areagotu
egin zuen kritika soziala; bestetan, kutsu moralistagoa hartzen dute mezuek.
Irakaspenen mezua emateko moduan, Samaniego sotilagoa da: irakurleak atera behar
160